Traktor va avtomobillar

Dvigatelning samaradorlik ko’rsatkichlari.
Ichki yonuv dvigatellari valining chiqish uchida hosil bo’luvchi ko’rsatkichlar s a m a r a l i k o’ r s a t k i ch l a r deb ataladi.

Mexanik yo’qolishning o’rtacha bosimi quyidagicha aniqlanadi
W_p.sr , MPa,
bu yerda “a” va “v” koeffisiyentlarning qiymatlari dvigatelning tipi, konstruksiyasi, o’lchami, silindrlar soni va issiqlik holatiga bog’liq. Yuqorida keltirilgan koeffisentlarning o’rtacha qiymatlari 1-jadvalda keltirilgan;

W_p.sr - porshenning o’rtacha tezligi, W_p.sr = 8 m/s.

1-jadval

Turli IYoD lar uchun “a” va “v” koeffisentlarning qiymatlari (Nikolayenko A.V, 73 bet)

Dvigatel tipi	a, MPa	v, MPa
Ajratilmagan kamerali dizellar	0,105	0,012
Ajratilgan kamerali dizellar	0,105	0,0138
Karbyuratorli dvigatellar:
> 1 da	0,05	0,0155
< 1 da	0,04	0,0135
Izoh. S-porshen yo’li, D-silindr diametri

O’rtacha samarali bosimni quyidagicha topamiz.

, MPa.

Mexanik FIK. Indikator ishning samarali ishga aylanishining mukammalligini baholash uchun mexanik FIK tushunchasidan foydalaniladi va u kuyidagicha aniklanadi.

.

Nominal rejimda avtotraktor dvigatellari ishlaganida ning qiymati quyidagi oraliqda yotadi:

- karbyuratorli dvigatellarda -

- dizel dvigatellarda (nadduvsiz) -

- gazli dvigatellarda (nadduvli) -

- gazli dvigatellarda -

Samarali (effektiv) FIK ni quyidagicha topamiz

N ominal rejimda ishlaganda effektiv FIK ning qiymati quyidagi oraliqda yotadi:

- karbyuratorli dvigatellarda -

- dizel dvigatellarda -

- gazli dvigatellarda -
Samarali solishtirma yonilg’i sarfi quyidagicha aniqlanadi.

Agar samarali quvvat va yonilg’i sarfi ma’lum bo’lsa samarali yonilg’i safri quyidagi formula bo’yicha aniqlanadi

, .

Bizning holat uchun

, .

Zamonaviy avtotraktorlarda samarali solishtirma yonilg’i sarfining o’rtacha qiymatlari quyidagi oraliqda yotadi:

- karbyuratorli dvigatellarda - , ;

- ajratilmagan kamerali dizellarda - , ;

- vixrekamerali va predkamerali dizellarda

- , ;

- gazli dvigatellarda (issiklik sarfi) - .