Т/р спорт турлари номи тавсифи

Эркин кураш
спорт тури, икки киши (спортчи)нинг белгиланган қоидалар асосида ғолиблик учун олишуви. Эркин кураш мусобақалари диаметри 9 м (ёки ўлчами 12х12 м) спорт майдонида ўтказилади. Эркаклар 55, 60, 66, 74, 85, 97 ва 120 кг, аёллар 48, 52, 57, 63, 70, 78 ва 78 кг дан зиёд вазн тоифаларида курашадилар. Мусобақалашиш вақти 2 минутдан 3 давра, давралар орасидаги танаффус 30 секунддан. Эркин курашда силтаб тортиш, қарийб ва айлантириб ташлашга, оёқ қисмидан ушлаб усуллар бажаришга рухсат этилади. Бажарилган усуллар 5 (соф ғалаба), 4 (техник устунлик ёки четлатиш), 3, 1 очко билан баҳоланади. Ғолиб тўплаган очколарига кўра аниқланади. Агар курашчилардан бири 5 очкога мос усул бажарса, 1, 2-даврада кетма-кет ғолиб деб топилса, рақибидан 6 очко фарқ билан ўзиб кетса, шунингдек, ҳакамлар, мураббийлар ва шифокорлар қарорига кўра ҳам олишув муддатидан олдин тўхтатилади.
11	Футбол	Футбол (инглизча фоот — оёқ, балл — тўп) — спорт ўйини, 2 дарвоза (7,32х2,44 м) ли махсус майдон (90—120 х 45— 90) да тўп билан жамоа бўлиб ўйналади. Футбол тўпининг оғирлиги 410—450 г, айлана диаметрининг узунлиги 68—70 см, ўйиннинг асосий вақти 90 минут (45 минутдан 2 бўлим, 12—15 минут танаффус). Майдонда иккала жамоада 11 кишидан бўлади. Ўйиндан мақсад рақиб дарвозасига тўпни оёқ ёки гавда қисмлари билан (қўлдан ташқари) киритишдан иборат. Фақат дарвозабонларгина қўл билан ўйнаши мумкин (жарима майдончасида).
12	Гандбол	Гандбол (немисча ҳанд - қўл, балл -тўп), қўл тўпи — спорт ўйини. 19-аср охирида Европада пайдо бўлган. Даниялик Халгер Нилсон ихтиро этган (1898). Гандбол учун катталиги 40х20 м ли майдон керак; оғирлиги 325—475 г, айланаси 54—58 см бўлган чарм тўп билан ўйналади. Майдоннинг икки томонида эни 3 м, бал. 2 м бўлган дарвозалар ўрнатилади. Ҳар бир жамоада 7 ёки 11 ўйинчи қатнашади. Ўйинчи тўп билан фақат 3 қадам қўйиши ва уни қўлида 3 секунтгача тутиб туриши мумкин. Ўйин 2 бўлимдан иборат бўлиб, эркаклар мусобақаси 1 соат, аёллар мусобақаси 50 минут давом этади. Халқаро Гандбол федератсиясига (ИҲФ; 1946 йил асос солинган) 106 мамлакат аъзо. 1972 йилдан эркаклар, 1976 йилдан аёллар Гандболи Олимпия ўйинлари дастурига киритилган. 1938 йилдан эркаклар ўртасида, 1956 йилдан аёллар ўртасида жаҳон биринчилиги ўтказилади.
13