Toshmurotov Jonibek Javoblar : Fond birjasi

Toshmurotov Jonibek
Javoblar :
1. Fond birjasi – qimmatli qog‘ozlar savdosiga mo‘ljallangan uyushgan bozor. Bu qimmatli qog‘ozlar xaridori hamda sotuvchisi uchrashadigan joy. Misol uchun: dunyodagi yetakchi fond birjalariga NYSE, NASDAQ, LSE va boshqalar kiradi. O’zbekistonda ham «Toshkent» Respublika fond birjasi - O‘zbekiston Respublikasi hududidagi yagona fond birja. U 1994 yil 8 aprelda tashkil etilgan. Hozirda u yerda 99 ta kompaniya o‘z aksiyalari va 4 ta emitent (aksiya chiqaradigan kompaniya) o‘z obligatsiyalari bilan savdo qiladi. Ro‘yxatga olingan qimmatli qog‘ozlar birjalarga joylashtiriladi, u yerdan ularni jismoniy va yuridik shaxslar - investorlar xarid qilishi mumkin.
2. Investitsiya vositachilari (broker-dilerlar) fond bozorining professional ishtirokchilari ichida ko'p sonli va eng tajribali guruhni tashkil etadi. Vositachilik yoki topshiriq shartnomasi yoxud mijozning vositachisi yoki ishonchli vakili sifatida qim m atli qog'ozlarga doir bitim larni tuzish uchun berilgan ishonchnom a asosida ish olib boruvchi yuridik shaxs brokerdir. Mijozlaming bitimlar tuzish uchun brokeiga berilgan qimmatli qog'ozlari va pul m ablag'lari, shuningdek, broker tom onidan shartnom alar asosida m ijozlar bilan tuzilgan bitim lar bo'yicha olingan qim m atli qog'ozlar va pul mablag'lari broker tegishli Qimmatli qog'ozlar markaziy depozitariysida va bankda ochadigan (ochiladigan) alohida hisobvaraqda (hisob varaqlarda) turishi kerak
3. Moliya bozori — oldi-sotdi obyekti pul yoki pulga tenglashtirilgan qogʻoz bilan bogʻliq boʻlgan bozor. Bu bozorda moliya mablagʻlarini vaqtincha haq toʻlab ishlatish yoki ularni sotib olish yuzasidan munosabatlar olib boriladi, shuningdek, pul mablagʻlarini jamgʻarganlardan qarzga oluvchilarga oʻtishi taʼminlanadi. Ortiqcha mablagʻlarga ega boʻlgan xoʻjalik subyektlari oʻz moliyaviy resurslarini mablagʻlarga muhtoj subyektlarga taklif qiladi. Moliya bozori banklarda, fond birjasida va auksionlarda oʻtkaziladi.
5. Moliyaviy tahlil biz uchun muhim tahlil bo’lib , qimmatli qog’ozlar yoki biror kompaniya aksiya yoki obligatsilarni olishda muxim o’rin tutadi. Moliyaviy tahlilda biz yangiliklar ,iqtisodiy o’sishlar , siyosat va shunga o’xshash hodisalarga qarab xulosa chiqaramiz.
6. Texnik tahlil ham muxim tahlillardan biri bo’lib , bunda biz asosan grafikga qarab tahlil qilamiz . Ya’ni grafikda xar xil patternlar yoki chizmalar orqali ,narx qaysi tomonga ketayotganini bilishimiz mumkin .
7. Bozor risklari

•