|
QUSH TILI
Mirtemir
Qushlar, hey, ketmang uzoq,
Qo‘ymayman sizga tuzoq.
Bo‘zto‘rg‘ay, bo‘zlashaylik.
Turumtoy, so‘zlashaylik.
Qaldirg‘och, quvlashaylik.
Betilmoch, quvnashaylik.
Sa’vaoy, sayrashaylik.
Soyma-soy yayrashaylik.
Qushlar, hey, ketmang uzoq,
Qo‘ymayman sizga tuzoq.
Cho‘chimang, hoy chumchuqlar,
Laylag-u chug‘urchuqlar,
Ko‘kqarg‘a-yu, zarg‘aldoq,
Bulduruq ham tuvaloq,
Suqsur, oqqush, tustovuq,
Sayranglar menga yovuq.
Mendan qochma, hoy burgut,
Do‘stlashaylik, qarchig‘ay,
Kaklik, to‘ti, bedana,
Sepay tariq, sedana.
Keling, ha, sirlashaylik,
Keling, ha, tillashaylik.
1. She’rda qaysi qushlarga murojaat qilinadi?
2. Qaysi qushlarning hayotini bilasiz?
131
YOMG‘IR
Farhod Musajonov
Yomg‘ir yog‘ayotganda odam qattiq uxlaydi degan
-
lari rost ekanmi, Halima opa bugun o‘g‘li Erkinjonni
uyg‘otaverib charchab ketdi. Oxiri Erkinjon onasining
qistovi kor qilib zo‘rg‘a ko‘zini ochdi. Nomiga chala-
chulpa yuvingan bo‘ldi.
Qaytib uyga kirdi-da, yana karavotiga o‘tirdi. Ko‘zini
lo‘q qilib derazaga tikildi. Tashqarida yomg‘ir shig‘illab
quyar, osmonni esa qop-qora bulut qoplab olgan edi.
Halima opa derazaning darchasini ochdi, xo-
naga zax va nam havo urdi. Erkinjon junjikib o‘zini
ko‘rpaning tagiga oldi.
– Kiyinmaysanmi tezroq, Erkinjon, choying sovib
qoladi, – dedi Halima opa.
Erkinjon indamadi. Shu havoda yomg‘irda ivib mak
-
tabga borishga sira oyog‘i tortmadi. Qani endi issiqqina
uyda maza qilib derazadan ko‘chani tomosha qilib o‘tirsa!
– Ha, nima bo‘ldi senga, kasal bo‘lib qolmading mi?
– Halima opa o‘g‘li indamaganiga hayron bo‘ldi, pesha
-
nasini ushlab ko‘rdi. – Ozgina issig‘ing bor shekilli?
Erkinjon yana indamadi. Onasining gaplaridan keyin
o‘ziga-o‘zi kasaldek tuyulib ketdi.
– Boshim og‘riyapti, – deb ko‘zini yumib oldi. Nega
shunday dedi, o‘zi ham bilmaydi. Qo‘rqib ketgan Hali
-
ma opa darrov uning atrofida girdikapalak bo‘lib qoldi.
Ko‘rpasini, yostig‘ini to‘g‘rilab, yaxshilab yotqizib
qo‘ydi.
Karavotining oldiga stul surib, nonushtani o‘shaning
ustiga olib kelib qo‘ydi. Lekin Erkinjon nonushtaga qay
-
132
ri
lib ham qaramadi. Hozir u bitta ortiqcha harakat qi-
lishga, qimirlashga erinardi.
Halima opaning ishga ketadigan vaqti bo‘ldi.
– Qimirlamay yotgin, men shifokor chaqirib keta
-
man, – dedi u.
Peshin bo‘ldi. Derazadan ko‘chaga mo‘ralab o‘tirgan
Erkinjon maktabdan qaytayotgan o‘rtoqlarini ko‘rdi. Nima
uchundir yuragi orziqib, xo‘rsinib qo‘ydi. Bora-bora xur
-
sandligi yo‘qolib, o‘rnini xomushlik, g‘ashlik egalladi.
Shu payt eshik taqillab qoldi. Erkinjon borib ochdi.
Qarshisida sochlariga oq oralagan, qotmadan kelgan ki
-
shi turardi.
– Men shifokorman, kasal Erkinjon Madrahimov shu
yerda turadimi? – deb so‘radi u.
– Ha, shu yerda, – Erkinjonning ovozi zo‘rg‘a eshitildi.
– Bo‘lmasa, yigitcha, ruxsat etasiz, bir tekshirib
ko‘ramiz, qayeringiz og‘riyotganikin. Durustmi? – shifokor
juda shoshilardi.
Erkinjonning nafasi ichi ga tushib ketdi. Shifokor
uni karavotga o‘tqazib isitmasini o‘lchadi, og‘zini ochib
tomog‘ini ko‘rdi, re zinka naychasining uchini ko‘k ragiga
qo‘yib, nafas olishini eshit di.
– Qayering og‘riyapti? – deb so‘radi Erkinning
ko‘ziga tikilib.
Shifokor go‘yo ichingdagi bor
gapni
bilib
turgan
sehrgarga
o‘xshardi. Erkinjon indolmadi.
– Ha, mayli, – dedi shifokor
muloyimlik bilan, – mana shu
dorini ichsang, tuzalib ketasan.
133
Shifokor dori qog‘ozini yozib to‘ldirdi-da, Erkinjonning
yostig‘i tagiga qo‘ydi.
– Oying kelganlarida bergin. Dorini, albatta, topsin
-
lar, – dedi shifokor, – kasaling xavotirli, oldini olma
-
sa, oqibati yomon bo‘ladi.
«Dovdirroq» shifokor qanday shoshib kelgan bo‘lsa,
shunday shoshib chiqib ketdi.
Erkinjon sal yengil tortdi, peshanasidan chiqib ket
-
gan terni artdi. Ammo g‘ashligi tarqalmadi, zerika-zeri
-
ka bir amallab kunni kech qildi.
Halima opa ishdan sal barvaqt qaytdi. U eshikdan
kira solib o‘g‘lidan hol-ahvol so‘radi.
– Tuzuk bo‘lib qoldim, ertaga maktabga bora
-
man, – dedi Erkinjon va shifokor tashlab ketgan dori
qog‘ozini olib onasiga berdi. – Ammo shifokor hov
-
liqmaroq ekan, kasaling og‘ir, oldini olmasang, ishing
chatoq, deb vahima qilib ketdi.
Halima opa qog‘ozni olib o‘qidi, birdan o‘zgardi,
qo‘llari bilan ikkala chakkasini qisib o‘tirib qoldi.
– Nima bo‘ldi, oyijon? – Erkinjon qo‘rqib ketdi.
Halima opa indamasdan qog‘ozni Erkinjonga uzatdi:
– O‘qi!
Erkinjon qog‘ozni oldi, hijjalab o‘qidi: «Ehtiyot
bo‘ling, o‘g‘lingizda mug‘ambirlik va yalqovlik kasalining
alomatlari paydo bo‘lyapti».
1. Hikoyani o‘qing. Erkinjonning maktabga bormaganligi
sababini izohlang.
2. Uni qanday kasallikka yo‘liqqan deb o‘ylaysiz?
134
Do'stlaringiz bilan baham: |
