Toshkent tibbiyot akademiyasi urganch filiali fakultet va gospital terapiya kafedrasi tibbiyot kasbiga kirish fanining

Paternalistik model-bu lotincha so‘zdan olingan bo‘lib, pater «ota» suzidan olingan. Bunda tibbiyot xodimi bemorga ota o‘z farzandiga kanday muomila kilsa, shunday munosabatda bo‘lish tushuniladi.
Injenerlik modeli- bu modelda tibbiyot xodimi uz bemori organizmidagi malum faoliyatlarini aniklab, kayta tiklashga yoki kiyinchiliklarni bartaraf etishga yordam berishi tushuniladi.
Kontrakt modeli- bu modelda tibbiyot xodimi va bemor orasida tulik munosabat xosil bulishi tushuniladi. masalan malum surunkali kechuvchi kasalliklar bilan shikastlangan bemorlar uz axvoliga baxo bera olishlari kerak.(kon bosimi, konda, siydikda kand mikdori va xuruj vaktida uzlariga yordam olishda tayyor bulishlari kerak)
Kollegial model- bu modelda bemor va tibbiyot xodimi urtasida ishonch tushuniladi. YA’ni bemor va tibbiyot xodimlari urtasida xech kanday devor bulmaydi.

EVTONAZIYA - TOTLI O‘LIM

Evtonaziya –bedavo og‘ir dardga chalingan bemorni azob-u qiynoqlardan qutqarish uchun uning o‘limini qasddan tezlashtirish va engillashtirish. Tabiiy o‘limni turli dori-darmonlar va usullar yordamida amalga oshiriladi.
Ingliz faylasufi Frensis Bekon (1561-1626) engil og‘riqsiz o‘limni belgilash uchun «evtanaziya» (yunoncha «euthanosia», «eu» – yaxshi, «tanatos» - o‘lim), ya’ni azob-uqubatlarsiz, yaxshi, oson va engil o‘lim atamasini fanga kiritdi.
«SHifokorni burchi – faqatgina bemorni sog‘ligini tiklabgina qolmasdan, balki shu kasallik natijasida paydo bo‘lgan azob uqubatlarni, og‘riqni engillashtirish va davosiz bemor o‘limini engil, tinch va azobsiz kechishiga yordam berishidan xam iboratdir»
Frensis Bekon
EVTONAZIYA TURLARI
Aktiv evtanaziya (To‘ldirilgan shprits usuli) tez va og‘riqsiz o‘limni yuzaga keltirish maqsadida o‘layotgan odamga u yoki bu dori moddasini kiritish yoki shunday ta’sirli dori, vositalarni, harakatlarni qo‘llash tushuniladi. Bu usulga ba’zi davlatlarda qonuniy ruxsat berilgan.
Passiv evtanaziya (Kechiktirilgan shprits usuli) hayotni uzaytirish uchun yo‘naltirilgan tibbiy yordam ko‘rsatishni to‘xtatish deb ifodalanadi. Bu haqiqiy o‘limning boshlanishini tezlashtiradi. Bizning mamlakatimizda ham bu holat amaliyotda etarlilicha tez-tez uchramoqda. EVTONAZIYA TURLARI