Toshkent tibbiyot akademiyasi tibbiy va bioloigik kimyo kafedrasi

Д (хоlekaltsiferol, ergokaltsiferol)

Е (tokoferollar)

К (filloxinon, naftoxinon)

Suvda eriydigan vitaminlar

В1 (tiamin )

В2 (riboflavin)

В3 (pantoten kislota)

В5 (РР, nikotin kislotasi, nikotinamid)

В6 (piridoksin)

В9 (Вс foliy kislotasi)

В12 (kobalamin )

С (askorbin kislotasi)

Vitaminlar (lot. Vita - "hayot" va amin) - nisbatan sodda tuzilgan va xilma-xil kimyoviy tabiatga ega bo'lgan past molekulyar og'irlikdagi organik birikmalar guruhidir. Vitaminlar kimyoviy tabiati bo'yicha organik moddalar guruhidir, ular oziq-ovqatlarning ajralmas qismi sifatida geterotrof organizmlar uchun muhim ehtiyoj sanaladi.

Vitaminlar oziq-ovqatda (yoki atrof muhitda) juda kam miqdorda bo'ladi va shuning uchun mikronutrientlar deyiladi. Mikroelementlar va almashtirib bo’lmaydigan aminokislotalarni vitaminlar qatoriga qo’shib bo’lmaydi

Biokimyo, ovqatlanish gigiyenasi, farmakologiya va boshqa bir qator biotibbiyot fanlarning orasida vitaminlarning tuzilishi va ta'sir mexanizmlarini, shuningdek ularni davolash va profilaktik maqsadlarda ishlatilishini o'rganadigan fanga vitaminologiya deyiladi.

Organizmga vitaminlarni qabul qilishni buzilishi bilan bog’liq 3 ta asosiy patologik holat :

Vitamin umuman bo’lmasligi — avitaminoz Vitamin yetishmasligi — gipovitaminoz Vitamin ortiqchaligi— gipervitaminoz

Vitaminlarning nomlanishi va tasnifi

Vitaminlar, odatda, lotin alifbosidagi harflar bilan belgilanadi:

A, B, C, D, E, H, K va boshqalar. Natijada, ularning ba'zilari mustaqil moddalar emas, balki individual vitaminlar kompleksi ekanligi ma'lum bo'ldi. Masalan, B guruhidagi vitaminlar yaxshi o'rganilgan, vitaminlarning nomlari o'rganilish jarayonida o'zgargan.

• Vitaminlarning zamonaviy nomlari 1956 yilda Xalqaro kimyo ittifoqining biokimyoviy bo'limi nomenklaturasi bo'yicha komissiya tomonidan qabul qilingan.
• Harflar bilan
• Kimyoviy
• Klinik