Toshkent tibbiyot akademiyasi huzuridagi harbiy-tibbiyot fakulteti

Xaritani taxlash.
Xaritani odatda dala sharoitida to„la ochmasligi va dala 
sumkasida olib yurish uchun uni “garmoshka”ga o„xshatib taxlanadi. 
Xaritani taxlashdan oldin bo„linmalar harakatlanayotgan hudud 
aniqlanadi, dala sumkasi kengligiga mos holda xarita chetlari buklanadi va 
olingan xarita kengligiga mos holda sumka uzunligiga qarab taxlanadi. Xaritani 
imkoni boricha zichroq taxlash kerak, buklangan joyi varaqlar yelimlanganiga 
to„g„ri kelmasligi kerak. 
Xaritani ko„tarish.
Xaritani ko„tarish vazifani bajarishda ahamiyatga ega 
bo„lgan relyef shakllarini va qismlarini, alohida mahalliy jismlarni aniqroq 
ajratish maqsadida o„tkaziladi. Yaxshi ko„tarilgan xarita joylarda u bilan 
ishlashni, 
ayniqsa, 
tushunishni 
va 
harakat 
yo„nalishini 
o„rganishni 
yengillashtiradi. Xaritani rasm qalamlari bilan ko„tarishda, ajralib turadigan 
inshootlarni shartli belgilari bo„yaladi, ularni nomlari va sonli tavsifi 
belgilanadi. Ba‟zida, xaritada o„lchami katta bo„lmagan shartlibelgilar 
(ko„priklar,minoralar, alohida qurilmalar) bilan tavsiflanadigan alohida mahalliy 
jismlarni, shuningdek, o„lchami katta bo„lgan shartli belgilarni chizish bilan 
ko„tariladi. Relyefni asosiy shakllarini va qismlariniko„tarishda, balandliklarni 
yuqori qismi bo„yaladi (shtrixlanadi), shuningdek, qiziqtiruvchi relyef shaklini 
(pastlikni, tizmani) yotiq chiziqlari (gorizontallari) qalinlashtiriladi. 

---

356 
Mahalliy jismlarni alohida guruhlari quyidagi ranglar bilan: o„rmonlar, 
chakalakzorlar, bog„lar va boshqa o„simliklar - 
zangori
; daryolar, irmoqlar, 
ko„llar, botqoqliklar – 
ko„k
; yo„llar – jigarrang, aholi yashash maskanlari –