Sana: Sinf: 7 Fan: Geografiya Mavzu: Geografik xarita turlari va globus

Sana: Sinf: 7 Fan: Geografiya Mavzu: Geografik xarita turlari va globus

• A) Ta’limiy: Xarita bo’yicha to’liq tushuncha berish va xarita bilan ishlashga o’rgatish hududlarni topa bilishga o’rgatish.
• B) Tarbiyaviy: O’quvchilarni tabiatni asrash ruhida tarbiyalash,va o’z hududini toza ozoda saqlashga undash.
• S) Rivojlantiruvchi: O’quvchilarni o’tiladigan mavzular bo’yicha amalda qo’llay olishi va bilimlarini yanada rivojlanishini ta’minlash ko’maklashish.
• Dars usuli: Aqliy xujum yangiliklar qo’shimcha ma’lumotlar aytish
• Dars tipi: Aralash tip yangi bilimlar xosil qilish

Dars jihozi:

• Dars jihozi:
• O’quvchilar uchun: Dunyoni siyosiy xaritasi , atlas topografik xarita va yerning kichraytirilgan modeli globus
• O’quvchilar uchun: Kerakli ma’lumotlarni yozib olishlar uchun daftar ruchka va xarita chizish uchun katakli varaq namuna uchun atlas kerak bo’ladi.
• Bu jihozlar dars boshlanmasdan oldin auditoriyaga keltirib quyiladi va dars bshlangunga qadar tayyor holga
• keltiriladi.

Tashkiliy qism: O’quvchilar bilan salomlashish. Yangi mavzuni boshlashdan avval o’tilgan mavzuni takrorlash ya’ni o’tilgan mavzu yuzasidan

• Tashkiliy qism: O’quvchilar bilan salomlashish. Yangi mavzuni boshlashdan avval o’tilgan mavzuni takrorlash ya’ni o’tilgan mavzu yuzasidan
• savollar doskaga mana
• bunday ko’rinishida
• qoyildi shu orqali o’quvchi
• shu savollarga
• jovob berish jarayonida
• bal to’plab boradi va shu asosida
• o’quvchi baholab boriladi.

1
3
5
4
8
9
6
2
10
7

Yangi mavzu ko’rgazmalli qurollar orqali tushintra boshladim.

Mavzuli tabiiy geografi xarita
Umumgeografik xarita
Mazmuniga ko’ra xaritalar ikki turga bo’linadi
Atlas
Dunyoni siyosiy xaritasi
Misollar keltiramiz

Xaritalar mashtabiga ko’ra quyidagi turlarga bo’linadi :

Xaritalar mashtabiga ko’ra quyidagi turlarga bo’linadi :

• Yirik mashtab o’rta mashtab mayda mashtab
• Xaritatalar ularda nima tasvirlanganligi va hududning ko’lamiga qarab quyidagi turlarga bo’linadi:

1:10000 dan 1:200000 gacha
1:200000 dan 1:1000000 gacha
1:1000000
dan kichik
Yulduzlar xaritasi
Sayyoralar xaritasi
Yer va yarimsharlar xaritasi
Materik va okeanlar xaritasi

Geogrfik atlas va ularning turlari.

• Geogrfik atlas va ularning turlari.
• Atlas to’la va aniq malumotga ega bo’lgan yagona dastur asosida tuzilgan tartibga solingan xaritalar to’plamidur.”Atlas ”atamasini fanga Merkator tomonidan 1595-yilda kiritilgan.
• Birinchi xaritalar to’plami 2-asrda Klavdiy Ptolomey tomonidan tuzilgan.

Globus va uning turlari.

• Globus va uning turlari.
• Globus yerning juda kichraytirilgan modeli bo’lib unda yer yuzasi , materiklar va okeanlar, tog’lar va tekisliklar, shakli o’ziga xos o’xshatib aniq va to’g’ri tasvirlanadi. Birinchi globusni Abu Rayxon Beruniy XI asr boshida yasagan undan keyin XV-asrda nemis olimi Bexaym yasagan.

Globusni mashtabi quyidagicha:

Yirik mashtab o’rta mashtab mayda mashtab

1:83000000 ga teng
1:40000000 dan 1:70000000 gacha
1:30000000 ga teng

Mirzo Ulug’bek nomidagi o’zbekiston milliy universititutining geografiya fakultetida mashtabi 1:7000000 bolgan katta globus ornatilgan. Bu relyefli globus bo’lib unda tog’larning balandligi okeanlarni chuqurligini o’lchash mumkin. Globusning og’irligi 500 kg ga yaqin balandligi 2.5 m diametri 2 m. 1984-yilda olib kelib o’rnatilgan.

• Mirzo Ulug’bek nomidagi o’zbekiston milliy universititutining geografiya fakultetida mashtabi 1:7000000 bolgan katta globus ornatilgan. Bu relyefli globus bo’lib unda tog’larning balandligi okeanlarni chuqurligini o’lchash mumkin. Globusning og’irligi 500 kg ga yaqin balandligi 2.5 m diametri 2 m. 1984-yilda olib kelib o’rnatilgan.