Toshkent tibbiyot akademiyasi huzuridagi harbiy-tibbiyot fakulteti

500 metrgacha
, motoo„qchi motoo‟qchi 
batalyon uchun 
1-1,5 km gacha
bo„lgan masofani tashkil etishi mumkin, ochiq 
joyda esa qidiruv fronti mos ravishda 
1 km gacha 
va 
2-3 km gacha
kattalashtirilishi mumkin.
Qidiruvni o„tkazish sur'ati: ochiq tabiiy joyda – 
2-4 km/soatni
; o„rtacha 
past-balandlikka ega tabiiy joyda – 
1-2 km/soatni
; tog„li joyda – 
300-500 
m/soatni
tashkil etishi mumkin.
Qidiruv-ko„zdan kechirish tabiiy uchastkasidagi (chizig„idagi, hududidagi) 
yashirin joylashtirilgan dushman qurolli tuzulmalariga qarashli qurol, o„q-dori va 
moddiy texnik ta‟minot vositalari omborlari (ko„mib qo„yilgan, maxfiy joylarini), 
tayyorlangan hamda konservalangan zaxira (vaqtinchalik) bazalari va boshqaruv 
punktlarini, shuningdek, ularni qo„riqlash va saqlash kuchlarini aniqlash (fosh 
qilish) maqsadlarida o„tkaziladi.
Qidiruv-ko„zdan kechirishni o„tkazish uchun tarkibi vzvoddan Motoo‟qchi 
batalyongacha bo„lgan motoo„qchi bo„linmalar jalb qilinadi. Razvedka-qidiruv 
guruhi tarkibida harakat qilayotgan motoo„qchi vzvod motoo‟qchi batalyon 
razvedka guruhi, muhandislik-sapyor bo„linmasining shaxsiy tarkibi va IIV 
vakillari (tuman va shahar IIBning tezkor xodimi va it yetaklagan kinolog) bilan 
kuchaytirilishi mumkin. 
Razvedka-qidiruv guruhining shaxsiy tarkibi qidiruv-ko„zdan kechirishni, 
qoidaga ko„ra, jangovar texnikasiz, tarkibi motoo„qchi bo„linmalardan tashkil 
topgan uchta razvedka-qidiruv kichik guruhlarini ajratgan holda piyoda yurib 

---

214 
o„tkazadi (3-rasm). Motoo‟qchi batalyon razvedka guruhi razvedka-qidiruv kichik 
guruhlarining oldida 500 metrgacha uzoqlikda harakatlanadi. Uning vazifasi 
mazkur hududda joylashganligi taxmin qilinayotgan dushman qurolli tuzulmalari 
jangovar guruhlarining (alohida janggarilarining) razvedka-qidiruv kichik 
guruhlariga qo„qqisdan hujum qilishiga yo„l qo„ymaslikdan iborat. 
Muhandislik-sapyor bo„linmasining shaxsiy tarkibi razvedka-qidiruv kichik 
guruhlari ortidan harakatlanib, uning vazifasi aniqlangan minali-portlovchi 
qurilmalar, fugaslar va minali-qopqonlarni zararsizlantirishdan iborat.
Motoo„qchi vzvodni shtatdagi jangovar texnikasi vzvod komandiri 
o„rinbosarining qo„l ostida terma zirhli guruh tarkibida harakatlanadi hamda 
tayinlangan boshlang„ich hududda, o„t ochib bo„linmaga madad berish va fosh 
qilingan dushmanga o„t ochib shikast yetkazishga shay holatda turadi.
Parallel qidiruvni, odatda, ikkita razvedka-qidiruv guruhlari o„zaro 
chegaradosh hududlarda amalga oshiradi. Parallel qidiruvni o„tkazish uchun tarkibi 
vzvoddan batalyongacha bo„lgan motoo„qchi bo„linmalar jalb qilinadi. Tarkibi 
motoo„qchi vzvoddan tashkil topgan razvedka-qidiruv guruhi minomyot 
(artilleriya) batareyasi (o„t ochish guruhi), motoo‟qchi batalyon razvedka guruhi va 
brigadaning maxsus qidiruv-razvedka vzvodining razvedka guruhi, shuningdek, 
muhandislik-sapyor bo„linmasining shaxsiy tarkibi, aviatsiya mo„ljallovchisi va 
artilleriyaning o„t ochish amaliga to„g„rilashlar kirituvchi bilan kuchaytirilishi 
mumkin.
Parallel qidiruvni olib borish vaqtida razvedka-qidiruv guruhida, qoidaga 
ko„ra, ikkita razvedka-qidiruv kichik guruhlari (har birining tarkibi kuchaytirilgan 
jangovar guruhdan tashkil topgan), rezerv kichik guruhi, boshqaruv va o„t ochib 
madad berish kichik guruhlari yaratiladi. Parallel qidiruvni tashkillashtirish 
mobaynida razvedka-qidiruv kichik guruhlariga bir-birini tanib olish va bir-biriga 
xabar berish signallari (belgilari), boshlang„ich punktlar (marralar), yakuniy punkt 
(marra), nazorat mo„ljallari, o„zaro chegaradosh hududlar o„rtasidagi ajratish 
chizig„i o„rnatiladi. Harakatlanayotgan razvedka-qidiruv kichik guruhlari 
o„rtasidagi hamkorlik aloqa vositalari orqali amalga oshiriladi.

---

215 
Qarama-qarshi qidiruv maydoni ancha katta hududda o„tkaziladi hamda bir-
biri tomon harakatlanayotgan razvedka-qidiruv guruhlari tomonidan amalga 
oshiriladi. Qarama-qarshi qidiruv, qoidaga ko„ra, zarurat tug„ilganda terrorizmga 
qarshi kurash bo„linmalari, artilleriya batareyasi, brigada maxsus qidiruv-razvedka 
vzvodining maxsus qidiruv-razvedka guruhi, aviatsiya mo„ljallovchisi va 
artilleriyaning o„t ochish amaliga to„g„rilashlar kirituvchi, shuningdek, 
muhandislik-sapyor bo„linmasining shaxsiy tarkibi bilan kuchaytiriladigan 
motoo„qchi motoo‟qchi batalyon tomonidan o„tkaziladi.
Qarama-qarshi qidiruvni tashkillashtirish va o„tkazish mobaynida razvedka-
qidiruv guruhlarining harakat sikli quyidagicha bo„lishi mumkin: jangovar vazifani 
bajarishga tayyorgarlik ko„rish –