Toshkent tibbiyot akademiyasi farmakologiya

Нохуш 
таъсири:
ҳаяжонланиш, 
уйқусизлик, 
қўл-оѐқларни 
титраши, 
гипергликемия, иштахани йўқолиши. 
Эфедринни давомли ишлатиш ман этилади. 
Қўллаш мумкин эмас
: тириотоксикоз 
хафақонлик, уйқусизлик, атеросклероз, феохромоцитома. 
29.
Дори моддалари билан даволаш турлари
 
Etiotrop (lyuttonteha «aefio»— sabab, «tropo»— yo'naltirish) dw olntf turi' fitodidkferiirfng kasallik sabablarini yo'qotishga qaratilgan. Mksalan, тймтпт^ davolash 
uiihun margimushning organik bitikmallafciv zOtiljjiMnni, so'zakni davolash uchun
sulfanflamid moddalami‘ qo'llash — etiotfopdavolash turiga misol bo'Ia oladi. Ular shbu 
kasallik sababchilariga — mikroorganizmlarga ta‘sir ko'rsatadi. Etiotrop ta‘sir dori 

---

36 
moddalarning eng qimmatli xususiyatidir.2. Simptomatik davolash — ba‘zi dori 
moddalami ta‘siri kasallik belgilari(simptomlari)ni yo'qotishga qaratilgan bo'ladi.
Simptomatik dorilar ta‘sirida bemoming faqat ahvoli yaxshilanib qolmay, balki uning 
hayoti saqlanib qolishi mumkin. Lekinular kasallikning asosiy sababiga ta‘sir 
ko'rsatmaydi. Masalan, og‗riq tufayli paydo bo'lgan shokda kuchli og'riq qoldiradigan
moddalar qo'llaniladi, chunki bu holatdagi kuchli og'riq organizmga, avvalo
nerv sistemasiga halokatli ta‘sir ko'rsatishi mumkin.O'rin bosuvchi davolash.
Organizmda fiziologik faoliyatni idora etishda ishtirok etadigan moddalar kamayib 
ketsa, ulaming o'mini bosuvchi moddalar yuboriladi, bunda asosan gormon va vitaminlar
qo'llaniladi. Masalan, oshqozon osti bezining Langergans orolchalaridan insulin 
gormoni ishlab chiqishi kamaysa, qandli diabet yuzaga keladi, ushbu kasallikda uning 
o'friim bosuvchi dori sifatida gormonal modda — insulin qo'llaniladi.Profilaktik 
davolash. Dori moddalarining kasalliklarining oldini olish uchun qo'llanishi profilaktik 
davo deb ataladi. Masalan, atrof- muhit, teri, shilliq qavatlardagi mikroorganizmlami 
yo'q qilish uchun dezinfeksiya va antiseptika maqsadlarida ishlatiladigan moddalar
qo'llaniladi, bular yuqumli kasalliklaming oldini Oladi.