Toshkent tibbiyot akademiyasi ergashev u. Y. Xirurgik kasalliklar

arterial 
– arteriyadan, chiqayotgan qon miqdori qon tomir 
kalibrlari va qon tomirdagi jarohat kattaligiga bog‘liq. Qon rangi och qizil, qon 
oqim bilan, favvorasimon ketadi (4-jadval); 2)
arterio-venoz
– arteriya va venoz 
qon tomir birga shikastlanganda; 3) 
venoz - 
venalardan; 4) 
kapillyar – 
kapillyar 

---

115 
qon tomirlardan; 5)
parenximatoz 
– turli xildagi parenxima a’zolardan (jigar, 
buyrak, o‘pka, taloq).
 
Rasm-47
. Qon ketishi: 1 – arteriyadan, 2 – venadan, 3 – kapillyarlardan
 
 
 
 
Rasm-48 
 
Arterial va venoz qon ketishning farqlari 
(4-jadval
).
4-jadval. 
Belgilar 
ARTERIAL 
VENOZ 
RANG 
alvon 
to‘q qizil 
OQIMI 
Pulsatsiyalovchi 
Pulsatsiyasiz 
AHVOLI 
tez og‘irlashadi 
sekin og‘irlashadi 
O‘TKIR ANEMIYa 
tez rivojlanadi 
sekin rivojlanadi 

---

116 
HAVO EMBOLIYaSI 
bo‘lmaydi 
bo‘lishi mumkin 
QON MIQDORI 
ko‘p 
nisbatan kamroq 
 
Turli xildagi qon ketish belgilari. 
Arterial 
qon ketishda: qon favvorasimon shaklida oqadi, katta gidravlik 
bosim natijasida tezda juda ko‘p miqdorda bemor qon yo‘qotishi mumkin. 
Arterial-venoz qon ketish
– qon qizil rangda bo‘lib, qisqa vaqt davomida 
jarohatni to‘ldiradi. Jarohatga nisbatan markaziy, proksimal sohada qon tomir 
bosilganda qon ketish to‘xtamaydi, lekin qon rangi ham o‘zgarmaydi. Jarohatdan 
pastki qon tomirlar bosilganda ham qon ketish to‘xtamaydi, lekin qon rangi esa och 
qizil bo‘ladi.