Toshkent tibbiyot akademiyasi ergashev u. Y. Xirurgik kasalliklar

XXV. Umumiy siydik tahlili — me’yoriy ko’rsatkichlar, o’zgarishi 
sabablari va patologiyasi 
Umumiy siydik tahlili
(analizi)- bugungi kunda deyarli har qanday kasallik 
tashxisida standart laboratoriya tekshiruvidir. Ushbu tahlil shifokorga kasalliklarini 
tashxislashda juda foydali bo’ladi. Ma’lum bo’lgan toksik moddalarning aksariyati 
siydikda, bular tuzlar, organik moddalar va hujayra tarkibidagi moddalar erigan 

---

423 
holda bo’ladi. Ushbu elementlarning kontsentratsiyasini o’rganish natijasida 
buyraklar, yurak-qon tomir tizimi va immunitet tizimining holatini aniqlash 
mumkin bo’ladi. Ushbu maqolada biz sizni umumiy siydik tahlilining barcha 
ko’rsatkichlari me’yoriy (normal) qiymatlari bilan tanishtirishga harakat qilamiz va 
ushbu indikatorlarning buzilgan sabablarini qisqacha bayon qilamiz. 
Umumiy siydik tahlili- me’yoriy ko’rsatkichlar
Siydik rangi 
Sariq somon rang 
Siydik shaffofligi 
Shaffof 
Siydik hidi 
O’tkir emas 
Siydik reatsiyasi yoki pH 
рН 4-7 oralig’ida 
Siydik zichligi 
1012 gr/l – 1022 gr/l oralig’ida 
Siydikdagi oqsil 
bo’lmaydi, 0,033 gr/l gacha 
Siydikdagi glyykoza 
bo’lmaydi, 0,8 mmol/l gacha 
Siydikdagi keton tanalar 
bo’lmaydi 
Siydikdagi bilirubin 
bo’lmaydi 
Siydikdagi urobilinogen 
5-10 mg/l oralig’ida 
Siydikdagi gemoglobin 
bo’lmaydi 
Siydikdagi eritrotsitlar 
kuzatuv 
maydonida 
0-3 
ta(ayollarda) 
kuzatuv 
maydonida 
0-1 
ta(erkaklarda) 
Siydikdagi leykotsitlar 
kuzatuv 
maydonida 
0-6 
ta(ayollarda) 
kuzatuv 
maydonida 
0-3 
ta(erkaklarda) 
Siydikdagi epitelial hujayralar 
kuzatuv maydonida 10 tagacha 
Siydikdagi silindrlar 
bo’lmaydi 
Siydikdagi tuzlar 
bo’lmaydi 

---

424 
Siydikda bakteriyalar 
bo’lmaydi 
Siydikda zamburug’lar 
bo’lmaydi 
Siydikda parazitlar 
bo’lmaydi 
Siydik rangi iste’mol qilingan oziq-ovqat, dori-darmonlar, suyuqliklar sabab 
o’zgarishi mumkin. Ammo siydikning to’q rangi jigar kasalliklari (gepatit 
C, gepatit A, xolesistit) yoki qon (gemolitik anemiya, Villebrand kasalligi) haqida 
guvohlik berishi mumkin.