Toshkent tibbiyot akademiyasi ergashev u. Y. Xirurgik kasalliklar

Abssess (Xo‘ppoz). 
Chegaralangan yiringli bo‘shliq abssess deyiladi. Abssess teri 
osti yog‘ kletchatkasida, mushaklarda, suyak va ichki a’zolar (o‘pka, jigar, buyrak, 
bosh miya) da uchraydi.
Klinikasi:
pulsatsiyalanuvchi og‘riq, shish va teri qizarishi, flyuktuatsiya 
(to‘lqinlanish) belgisi musbat, tana haroratining ko‘tarilishi, leykotsitar 

---

209 
formulaning chapga siljishi, leykotsitoz. Abssessni diagnostikasida flyuktuatsiyani 
farqlash aniqlik kiritadi. 
Agar xo‘ppoz chuqur joylashgan bo‘lsa, flyuktuatsiyani aniqlash mushkul. Bu 
hollarda kompyuter tomografiyasini, ultratovush bilan sinov punksiyasi yordamida 
aniqlanadi (87-rasm). 
87-rasm. Dumba sohasi abssessi 
 
Differensial diagnozi
. Abssessi flegmonadan, gidradenitdan, gematomadan, churra 
tushishidan, anevrizmadan, xavfli o‘smadan, shuningdek, sovuq abssess deb 
ataluvchidan farqlay bilish kerak. Sovuq abssess suyaklar va bo‘g‘imlar sil bilan 
zararlangan hollarda paydo bo‘ladi. Sovuq abssessda flyuktuatsiya bo‘ladi, ammo 
o‘tkir yiringli yallig‘lanishning hamma belgilari sezilmaydi. 
Abssessni davolash:
boshlang‘ich infiltratsiya bosqichida konservativ muolajalar, 
flyuktuatsiya paydo bo‘lganida operativ davo – yiringli bo‘shliqni (abssessni) 
ochish. 
Flegmona. 
To‘qimalarning tarqoq yiringli yallig‘lanish jarayoni flegmona deyiladi 
(88-rasm) va u ko‘pincha siyrak biriktiruvchi to‘qimalarda uchraydi. 
Ekssudatning 
turiga
qarab seroz yiringli, yiringli–gemorragik, chirindili flegmonalar farqlanadi. 
Lokalizatsiyasi bo‘yicha: 
epifassial, subfassial, organizmdagi yog‘ qavatlarini 
inobatga olganda flegmonalar maxsus nomlanadi: paranefrit, parakolit, paraproktit. 
In’eksiyadan so‘ng paydo bo‘luvchi flegmonalar farqlanadi. Ular dori vositalar 
(10% NaCl, 25% analgin, 25% kordiamin, reopirin) yuborilganda infeksiya 
tushganda paydo bo‘ladi. 

---

210 
Flegmonaning klinik manzarasi
: og‘riq, titroq, tana haroratining baland 
bo‘lishi (40
o
S), umumiy holsizlik. 
88-rasm. Panja flegmonasi. 
 
 
Differensial diagnozi. 
Flegmonani abssessdan, gidradenitdan, kuchayib 
boruvchi tromboflebit va limfangitdan, shuningdek, gemotagen osteomielit va 
aktinomikozdan farqlash lozim. 
Flegmonani davolash:
faqat boshlang‘ich bosqichlaridagina konservativ 
muolajalar buyurish mumkin. Jarayon yana rivojlanadigan bo‘lsa shoshilinch 
ravishda shoshilinch davo qo‘llanishi zarur.