Toshkent tibbiyot akademiyasi ergashev u. Y. Xirurgik kasalliklar

Kumush preparatlari
– mikrob to‘qimalarini burishtiradi, kuydiradi va 
antiseptik ta’sir ko‘rsatadi. Ko‘p va qadimdan qo‘llaniladigani: 
a) 
Kumush nitrat
(lyapis AgNO
3
, Argentum nitricum). 
Uning eritmasi 1:80000 nisbatda mikroorganizmlarning o‘sishini to‘xtatadi. 
Stafilokokklar 0,09% eritmada uch minut ichida nobud bo‘ladi. Jarrohlikda 2-5-
10% li eritmalari yaraning ortiqcha donador (gipergranulyasiya) bo‘lib bitayotgan 
yuzasiga surish uchun qo‘llaniladi. Yuvish uchun 1:500 va 1:1000 li eritmalardan 
foydalaniladi. Uning salbiy tomoni shundaki, eritmalardan oqsilni cho‘ktiradi va 
o‘zi ham bor erda o‘z holida cho‘kmaga tushadi.
b) 
Kollargol 
(Collargolum). Bu preparatni 0,2-2% konsentratsiyadagi 
eritmalari yiringli yaralarni va siydik qopini yuvish uchun ishlatiladi. 
v) 
Protargol
(Protargolum) – oqsil birikmasi, jarrohlikda 1-5% eritmasi, 
siydik qopi va siydik chiqarish qanalini yuvish uchun ishlatiladi. 
g) 
Nordon azotli kumush
. Mikulich malhamining tarkibiga kiradi: Argentum 
nitrici 0,3; Balsami peruviani 3,0; Vaselini 30,0 va boshqasi Arg. nitrici 1,0; 
Balsami 5.0; Vaselini 30,0. Jarohat va yaralarni davolashda yallig‘lanish 
reaksiyasini kuchaytirish uchun qo‘llaniladi. Lyapisning kuchli eritmasi 
granulyasiyalarni yarani kuydirish uchun granulatsiya to‘qimalari ortiqcha o‘sib 
ketganda ishlatiladi.
3
. Vismut preparati
 
– kseroform – tribrombfinolet bilan vismut oksidi 
asoslari hisoblanadi. U sariq rangli mayda amorf kukun kuchsiz o‘ziga xos hidi 
bor. Uning to‘qimalarini (mikrob proteoplazmasini) burishtiruvchi, qurituvchi va 
antiseptik xususiyatlari bo‘lib, kukun sepki, 3-10% malham ko‘rinishida mahalliy 
ravishda ishlatiladi. U ham badbuy hidni yo‘qotish xususiyatiga ega.