Toshkent pediatriya tibbiyot instituti

Talaba bilishi kerak 
1.Tibbiyot hamshirasining (postdagi) asosiy vazifalarini. 
2. Laboratoriyaga yo’llanma yozishni. 
3. « Shoshilinch xabar (zkstrennoe izvehenie)» beruvchi blankani to’latishni. 
4. Navbatchilikni to’g’ri qabul qilish va topshirishni. 
5. Tana xaroratini o’lchashni, uni registratsiya qilishni. 
Muhokama etiladigan savollar: 
1.Asosiy fanlar bo’yicha:  
A.  Hamshiralik ishi 
2.Mashg’ulot mavzusi bo’yicha: 
A. Tibbiyot xujjatlari 
B.  Navbatchilikni topshirish qoidalari 
 
MAVZUNING MAZMUNI 
Tibbiyot hamshirasining ish joyi u xizmat ko’rsatadigan palataga yaqin joyda 
joylashgan bo’lishi kerak.Odatda u palatalar o’rtasida koridorda     joylashgan 
bo’ladi.Tibbiyot hamshirasining posti bemorga tegishlicha xizmat ko’rsatish uchun 
zarur bo’lgan xamma narsalar bilan jihozlanishi lozim.U erda dorilar va meditsina 
asboblari uchun shkaf,kasallik tarixini saqlash uchun g’aladoni bo’lgan  stol, 
telefon va  stolga qo’yiladigan lampa bo’lishi kerak. 
Shifokor ko’rsatmalarini aniq bajarish, bemorlarning kuch – quvvatini saqlash va 
tiklashga, tortayotgan azobini engillashtirishga imkon beradigan barcha tadbirlarni 
o’tqazish, barcha organlarning  funktsiyalari ustidan kuzatib borish, zaiflashgan 
organizmni yuz berish zhtimoli bo’lgan, asoratlardan himoya qilish, bemorga 
sezgir va mehribon bo’lish – xar bir tibbiyot hamshirasining vazifasi. 
 
    Postdagi hamshiraning vazifalari: 
1. Hamshira shifokorning barcha buyurgan davolash va gigiena sohasidagi ishlarni 
bajarishi. 
2.Shifokor ko’ruvida ishtirok etishi va kasallar to’g’risida ma'lumot berish. 
3.Kasal xolatini kuzatish, ularni parvarish qilish. 
4.Biriktirilgan palatalarda sanitariya xolatini saqlash, doimo ularni ozoda va 
osoyishta saqlash. Kasal bolalarni tirnog’ini olish, terisini parvarish qilish, og’iz va 
burun bo’shlig’ini tozalash. Gigienik  vannalar qabul qilishni, kiyimlarni 
o’zgartirishni, gigiena qoidalarga rioya qilishni nazorat qilishi. 
5.Xolati og’ir bolalarga yordam berishi, ularni yuvintirish, kiyintirish, ovqat va suv 
berishi kerak. Ularni og’zini chaydirishishi, og’zi, qulog’i va burnini tozalash 
kerak. 
6.Analiz uchun materiallar yig’ish (siydik, axlat, balg’am), ularni laboratoriyaga 
yuborish va laboratoriyadan o’z vaqtida analizlarni javobini  olish. 
7.Kasallar tomonidan, ularni ota –onalari va kichik tibbiyot xodimlari tomonidan 
bo’limning ichki tartibiga rioya qilishlarini kuzatishi. 
8.Yangi kelgan kasalni qabul qilishi, ko’zdan kechirishi, uni palataga joylashish. 
Yangi kasalni bo’limning ichki tartibi, kun tartibi bilan tanishtirish kerak. 

---

9.Kasallarni to’g’ri ovqatlanishini, ovqat maxsulotlarini to’g’ri saqlashni, uyidan 
kelgan ovqat maxsulotlarni tarkibini nazorat qilish. Shifokor buyurtmasiga binoan 
ovqatlanish varaqasini to’latish va ularni bosh hamshiraga topshirish. 
10.Meditsina va palata jixozlarini to’g’ri asrashni nazorat qilish. 
11.Postdagi hamshira kasallarni o’z vaqtida rentgen va boshqa davolash kabinetiga 
yuborishi kerak. 
12.Hamshira kuyidagilarni bilishi kerak: 
- oshqozonni 
yuvishni 
- 
gaz chiqaruvchi trubkani yuborishni 
- 
turli xuqnalarni qilishni 
- 
siydik qopiga kateter yuborishni 
- 
siydik qopini yuvishni 
- 
 gorchichnik va zuluk qo’yishni 
- 
dorilarni badanga surtishni 
- kompress 
qilishni 
- venaga, 
mushaklarga 
va 
teri ostiga dori yuborishni 
- 
qon bosimni o’lchashni 
- 
qon to’xtatuvchi jgut qo’yishni 
- 
sun'iy nafas oldirishni 
- qon 
quyishni 
- 
og’iz, burun va halqumdan analiz olishni 
- 
analizlar uchun venadan qon olishni 
- 
venaga yuborish uchun sistema tayyorlashni 
- 
analiz uchun axlat olishni 
- 
plevral punktsiya, orqa miya punktsiya qilishda asboblarni tayyorlash va 
shifokorga yordam berish 
- 
qon gruppasi aniqlashda qatnashish 
- 
sil kasalligini aniqlashda “tuberkulin sinamasini” qo’yishni va uning 
natijasini baxolashni 
 
 
Tibbiyot xujjatlari  
Hamshirani ish sifati uni xujjatlarni qanday yuritishi bilan nazorat qilinadi.  
1.Kasallik tarixi (forma № 003/u). U quyidagi qismlardan iborat: 
a)pasport qismi  
b)bemor shikoyatlari 
v) hozirgi kasallik tarixi va uni turmush tarzi  
g) hozirgi ahvoli xaqida ma'lumot 
 g)kundalik 
 d)zpikriz. 
Kasallik tarixi xar bir shifoxonada yotgan bemorga tutiladi va shifokor, hamshira 
tomonidan to’ldiriladi. Qabul xonada kasallik tarixini titul qismini hamshira  
to’ldiradi. Kasallik tarixi tibbiyot hamshirasining postidagi qulflanadigan shkafda 
saqlanadi.  

---

      2.Paralel xolatda (forma № 27/X) kasalxonadan chiqish varaqasi to’ldiriladi. 
Shifokor ko’rigidan va yozuvidan keyin, bemor kasallik tarixi bilan bo’limga 
o’tqaziladi, shundan boshlab kasallik tarixiga javobgar shaxs hamshira xisoblanadi. 
Hamshira bemorga bo’limga kelgan vaqtini va pedikulyoz natijalarini belgilaydi. 
Kasallik tarixi yuridik xujjat xisoblanadi, shuning uchun unga keraksiz narsalarni 
yozish ta'qiqlanadi va to’g’rilash kiritish mumkin emas. Kasallik tarixi yo’qolsa – 
qonun bo’yicha javobgarlikka tortiladi. 
     3. Harorat varaqasi – ertalabki va kechqurundagi harorat belgilanadi, shunindek 
tana vazni va bo’y uzunligi (kelgan vaqtida va xar 7- 10 kunda), vanna qabul 
qilgan kun, ich kelish xarakteri va necha martaligi, pedikulyoz tekshiruv natijalari, 
qon bosim, nafas olish soni ham belgilanadi. 
    4. Ovqatlanish varaqasi – bu varaqada hamshira bemorga qachon va nima ovqat 
berganini belgilaydi. 
   5. Davolash varaqasi. Bu varaqada hamshira bemorga bergan dorilarni belgilaydi. 
   6. Qon quyishni ro’yxatga olish jurnali (forma № 9). Bosh hamshirada saqlanadi. 
Muolaja xonasi hamshirasi tomonidan yoziladi, shifokor qo’l qo’yadi va tekshiradi. 
   7. Bo’limga kasal kelib – ketishni ro’yxatga olish jurnali. 
   8. Yuqumli kasalliklarni ro’yxatga oluvchi jurnal. Jurnalda kasallarni familiyasi, 
yoshi, diagnozi, kasallangan kuni va ko’rilgan chora – tadbirlar yoziladi. 
   9. SESga shoshilinch xabar berish varaqasi. Bo’limda infektsion kasallik 
chiqanda to’ldiriladi. 
   10. Labaratoriyaga yo’llanma berish. Unda bemorni ismi – sharifi, kasallik tarixi 
nomeri, bo’lim nomi, va qaysi ko’rsatkichni aniqlash yoziladi. 
   11. Navbatchilikni topshirish jurnali. Unda bo’limdagi bolalar soni, familiyasi va 
diagnozi, kelgan vaqti, issig’i ko’tarilayotgan bemorlar ro’yxati, og’ir yotgan 
bemorlar xolati va boshqalar yoziladi.   
 12. Kasalik tarixidan ko’chirma 
 
    Navbatchilikni  qabul qilish va topshirish qoidalari.   
Bemorlarni davolashda zng muhim tartib qoidalardan biri navbatchilikni  
topshirish hisoblanadi.Tibbiyot hamshirasi navbatchi kelmay qolgan vaqtida 
postini tashlab ketishga xaqqi yo’q.Navbatchilikni topshirishda hamshiralar 
palatalarni aylanib chiqadi, og’ir kasallarni ko’zdan kechiradi. Hamshira o’z 
daftariga barcha shifokor buyurgan  ishlarni yozib oladi ( dori berish, kasallarni 
qo’shimcha tekshirishga tayyorlash, analizlar topshirish, klizma qilish, banka va 
gorchichnik qo’yish). Navbatchi hamshira palatalarni sanitariya holatini tekshiradi, 
bajarilgan ishlarni belgilaydi, termometrlarni, shpritslarni, dorilarni  A va B 
shkafni, narkotiklar mavjudligini tekshiradi. Shuningdek xo’jalik hamshirasidan 
tunga kerakli miqdorda choyshablar, ich-kiyimlarni kichik tibbiyot hamshirasi 
olganligini tekshiradi.