namuna metodini qo‘llash texnologiyasini yaratish. Mahallada, oilada
axloqiy tarbiya nazariyasi va ommabop metodikasini ishlab chiqish;
- demokratik huquqiy davlat va
fuqarolik jamiyatida tarbiya
konsepsiyasini ishlab chiqish, demokratik huquqiy davlat va fuqarolik
jamiyatini huquqiy asoslarini yoshlar ongiga singdirish metodikasini
takomillashtirish, huquqiy madaniyatli shaxs modelini va huquqiy
fiiqarolik tarbiyasi texnologiyasini yaratish;
- estetik tarbiyada milliylik va umuminsoniy uyg‘unligi mazmuni
va metodlarini takomillashtirish, Sharq estetik qadriyatlarini o‘rganish,
taiim-tarbiya jarayonida yoshlami go‘zallik qonuniyati asosida
yashashga tayyorlash pedagogik texnologiyasini yaratish;
613
— kasb va mehnat tarbiyasini takomillashtirish, kasbga yo‘llash
ta’lim-tarbiyada ustuvorligini, har bir kasb shaxsining modelini,
kasbnomalarini ishlab chiqish, boqimandalik illatidan qutilish, yoshlami
hayotga, mehnatga tayyorlash, mehnatni ijtimoiy zaruriyatga aylantirish
: metodikasini takomillashtirish. Mehnat shaxs kamolotining omili, komil
inson, ya’ni barkamol shaxs fazilatining tarkibi ekanligini ilmiy
asoslash. Bozor iqtisodi sharoitida yoshlar ijtimoiy-foydali mehnati
tizimini, mezonini ishlab chiqish;
— iqtisodiy ta’lim va tarbiya konsepsiyasini ishlab chiqish, bozor
iqtisodi sharoitida yoshlarda iqtisodiy madaniyatni shakllantirish,
tadbirkorlikka yoilash metodikasini yaratish. Iqtisodiy taiim va tarbiya
pedagogik texnologiyasini ishlab chiqish, bu boradagi rivojlangan
mamlakatlar tajribalarini o‘rganish va ommalashtirish;
— mintaqani ekologik muammosidan kelib chiqib ekologik
tarbiyaning mazmuni va metodlarini takomillashtirish. Yoshlarda
ekologik madaniyatni
shakllantirish konsepsiyasini ishlab chiqish,
fanlami o‘qitishning ekologik tarbiyaviy imkoniyatini oshirish;
— sogiom avlod dasturi asosida jismoniy tarbiya nazariyasi va
metodikasini takomillashtirish, milliy sportni targ‘ib qilish, axloqiy,
estetik, mehnat va jismoniy tarbiyaga kompleks yondashish pedagogik
texnologiyasini yaratish;
— ma’naviyat va ma’rifat ishlarining pedagogik qonuniyatlarini
o‘rganish, barkamol shaxsni tarbiyalashda ma’naviyatning tutgan o‘mi
milliy mafkuradan kelib chiqadigan ma’naviyatning mazmunini ishlab
chiqish;
— milliy mafkura, milliy g‘oyani har bir ijtimoiy guruhga singdirish,
yoshlaming ijtimoiy ongini shakllantirish metodikasini yaratish.
Ma’naviyat ishlarini amalga oshirish, qoilanmalami tayyorlash,
uzluksiz taiim tizimida ma’naviy tarbiya metodikasini ishlab chiqish;
— ma’naviyat va ma’rifatning o‘zaro bogiiqligini asoslash,
ma’rifatning didaktik qoidalari, ma’naviyat va ma’rifat ishlarining
samarali shakllari va vositalarini takomillashtirish kabi istiqbolli
vazifalami va dolzarb muammolami hal etish, yangilangan pedagogik
fikrlaming mohiyati va uning ustuvor yo‘nalishlari taiim tizimida
muayyan o‘zgarishlami amalga oshirishni taqozo etadi. Taiim tizimida
o‘zgarishlar qilish quyidagi sabab-ehtiyoj va zamriyatlar bilan
asoslanadi:
1. Taiimda totalitarlikdan demokratik taiim tizimiga o‘tish.
614
2. Shaxsning o‘ziga xos qiziqishlarini hisobga olib, taiimni
insonparvarlashtirish.
3. Taiim tizimi va jamiyatni yangi ijtimoiy-iqtisodiy sharoitlarga
moslashtirish ehtiyoji.
4.
0 ‘ quvchi-talabalaming
bilimlami
sifatli
o‘zlashtirishini
ta’minlaydigan taiim tizimini shakllantirishga sharoit yaratish.
Zamonaviy taiim taraqqiyotida paydo boiayotgan «Innovatsion
yondoshuv», «Innovatsion faoliyat», «Innovatsion pedagogika»
tarzdagi tushunchalar yuqoridagi ehtiyojlar asosidan kelib chiqqan
boiib, ularning pirovard maqsadi taiim sohasida o‘quv-tarbiya jarayoni
natijasini kafolatlaydigan o‘zgarish, yangilanishlar kiritishdan iborat.
Innovatsiya tushunchasi dastlab XIX asrda madaniyatshunoslik
sohasidagi tadqiqotlarda paydo boiib, bir madaniyat turlarini ikkinchi
bir madaniyatga kiritish tushunilgan. XX asrga kelib esa, innovatsiya
haqidagi fan paydo boidi. Bu fan doirasida moddiy ishlab chiqarish
yangi soha - yangiliklar kiritish sohasiga texnik yangiliklar kiritish
qonuniyatlari o‘rganila boshlandi.
Yangiliklar kiritish haqidagi fan - innovatika firmalar faoliyatida
yangicha xizmat ko‘rsatish g‘oyalarini tatbiq etishga qaratilgan
ehtiyojdan kelib chiqqan.
XX asming 30-yillarida AQShda «firmalarning innovasion
siyosati», «innovatsion jarayon» terminlari shakllandi. 60-70-yillarda
G‘arb mamlakatlarida firmalar va boshqa tashkilotlar tomonidan amalga
oshirilgan yangiliklami empirik tadqiq etishga qaratilgan izlanishlar
keng tarqaldi.
Dastlab innovatika predmeti ilmiy-texnika yangiliklarini
yaratish va qoilashning iqtisodiy va ijtimoiy qonuniyatlarini
o‘rgangan. Ko‘p vaqt o‘tmasdan innovatikaning o‘rganish sohasi
kengayib, u falsafa, psixologiya, sotsiologiya, boshqarish nazariyasi,
iqtisod va madaniyatshunoslik (kulturologiya) fanlari o‘rtasidagi oraliq
fanga, 70-yillarga kelib yangiliklar kiritish haqidagi fan (nauka o
novowedeniyax) murakkab, ko‘p tarmoqli sohaga aylanadi. 50-yillarda
innovatsion pedagogik jarayonlar G‘arb olimlarining maxsus izlanish
predmetiga aylansa, 80-yillarda rus olimiaming tadqiqot obuekti boidi.
Yangilanishlami pedagogika faniga nisbatan qoilaganda taiim-
tarbiya jarayonini amalga oshirish va uning natijalarini yaxshilashga
qaratilgan pedagogik tizim ichida o‘zgarishlar kiritish tushuniladi.
615
Rossiyada pedagogik innovatsiyalaming paydo boiishi maktablami
tez rivojlantirish ehtiyoji bilan ulami o‘qituvchilar tomonidan amalga
oshirishdagi qiyinchiliklar, qarama-qarashliklardan kelib chiqqan.
Do'stlaringiz bilan baham: |