Toshkent moliya instituti "statistika" kafedrasi

Investitsiyalardan daromadlarga
ishlatilgan kreditlar va depozitlar uchun 
foiz to’lovlari, to’g’ri va portfel investitsiyalardan olingan (yoki berilgan) 
dividendlar kiradi. Rezidentlarning olgan daromadlari kreditda, berganlari – 
debetda yozib qo’yiladi. 
Joriy transfertlar:
- insonparvarlik va texnik yordamlari,
- xalqaro tashkilotlar va uyushmalarga to’langan a’zolik badallari
- chet elda ishlayotgan migrantlarning ona yurtiga pul o’tkazishlari
- boshqa joriy transfertlar. 
Rezidentlarning olgan joriy transfertlari kreditda, berganlari – debetda yozib 
qo’yiladi. Joriy operatsiyalar schyoti 
Joriy operatsiyalar bo’yicha saldo quyidagicha hisoblanadi: 
JOS=TS+XS+DS+JTS 
TS-Tovarlar saldosi 
XS-Xizmatlar saldosi 
DS-Daromadlar saldosi 
JTS-Joriy transfertlar saldosi 
2. Kapital va moliyaviy operatsiyalar schyoti
Kapital va moliyaviy operatsiyalar schyoti kapital operatsiyalar va moliya 
schyotidan iborat.
Kapital operatsiyalar schyotida:

---

246 
1) kapital transfertlar va
2) ishlab chiqarilmagan nomoliyaviy aktivlarni sotish yoki sotib olish 
operatsiyalari qayd etiladi. 
Kapital transfert operatsiyalariga kapital tovarlar va ular bilan bog’liq 
transfert operatsiyalar kiradi.
Ularga: 
-
ishlab chiqarilmagan (masalan, er va konlardan foydalanish huquqi)
-
nomoddiy xarakterdagi aktivlar (masalan, patentlar, tovar belgilaridan va 
mualliflik huquqidan foydalanish huquqi),
-
ish joylari, inshootlar, stanoklar, mashina va mexanizmlar, texnologik 
liniyalar va shu kabi aktivlar bilan bog’liq operatsiyalar kiradi.
qarzdan voz kechish operatsiyalari ham kapital transfert operatsiyalari 
hisoblanadi. 
Kapital transfertlar norezidentlarga berilganda olinadigan soliqlar (merosga 
va sovg’a sifatida berilganda olinadigan soliq, berilgan mulkdan soliq). 
Masalan, uy-joy chet eldagi merosxo’rga berilgan vaqtda shu davlat 
qonunlarida belgilangan tartibda merosxo’r-norezident soliq to’laydi. Keyinchalik 
merosxo’r-norezident uy-joy uchun mulk solig’i to’lab turadi. Agarda, keyinchalik 
merosxo’r-norezident rezidentga aylansa, mulk solig’i kapital transfert bo’lmaydi. 
Ishlab chiqarilmagan nomoliyaviy aktivlar:
moddiy er va konlar) va nomoddiy (patent, mualliflik huquqi, savdo belgilari 
va x.k.) aktivlar. 
Schyotning bu qismida rezident va norezident birliklar o’rtasida sodir 
bo’lgan ishlab chiqarilmagan nomoliyaviy aktivlarni ayirboshlash operatsiyalari 
qayd etiladi. Bu operatsiyalarga misol sifatida elchixona binosini qurish uchun er 
sotib olish va sotish operatsiyalarini keltirish mumkin.
•
Kapital operatsiyalar saldosi quyidagicha hisoblanadi:
KOS=KTS+IChAS 
KTS-Kapital transfertlar saldosi; IChAS-Ishlab chiqarilmagan aktivlar saldosi 
Moliya schyoti
- to’g’ri investitsiyalar 
- portfel investitsiyalar 
- boshqa investitsiyalar
- rezerv aktivlari
Bu schyotda norezidentlar majburiyatlarining oshishi va norezidentlarga 
bo’lgan talablarning kamayishi