Тошкент молия институти сиртқи факультети «бухгалтерия ҳисоби, ИҚтисодий таҳлил ва аудит»

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ


ТОШКЕНТ МОЛИЯ ИНСТИТУТИ


СИРТҚИ ФАКУЛЬТЕТИ

«БУХГАЛТЕРИЯ ҲИСОБИ, ИҚТИСОДИЙ ТАҲЛИЛ ВА АУДИТ»
КАФЕДРАСИ

Билим соҳaлари:	200000	Ижтимоий соҳа, иқтисод ва ҳуқуқ
Таълим соҳалари:	230000	Иқтисод
Таълим йўналишлари:	5230600	Молия
	5230700	Банк иши

«БАНКЛАРДА БУХГАЛТЕРИЯ ҲИСОБИ»
фанидан

2-MAВЗУ: “Асосий воситаларга амортизация ҳисоблашнинг бухгалтерия ҳисоби


Бажарди: 3-курс BI-58-2 гурух талабаси Камбаров Жамшид
Қабул қилди: Ф.Т. Абдувахидов- “Бухгалтерия ҳисоби, иқтисодий таҳлил ва аудит” кафедраси доценти, и.ф.н
Тошкент – 2022

• 
  Аосий воситалар гуруҳлари Амортизация нормаси
  
• 
  Амортизацияни тўғри чизиқли усулда ҳисоблашиш жадвали
  
• 
  Бажарилган иш ҳажмига кўра амортизация ҳисоблашиш .
  
• 
  Бажарилган иш
  
• 
  Ииллар Баланс Қиймати Ишлаб чиқарилган маҳсулот ҳажми
  
• 
  Жадаллаштирилган (тезкор) усуллар.
  
• 
  Қолдикли камайиш усулида амортизация хисоб лаш жадвали (минг сўм)
  
• 
  Кумулятив усулда амортизация ҳисоблашиш .
  
• 
  Кумулятив усулд амортизация ҳисоблаш жадвали
  
• 
  Жамгарилган амортизация қолдик киймати
  

Асосий воситалар амортизацияси (эскириши) ҳисоби Амортизация асосий воситанинг фойдали хизмат муддати давомида амортизацр қийматини мунтазам равишда тақсимлаш ва кучириш куринишида эскиришнинг киймэ ифодасидир. Асосий воситанинг амортизация қиймати тахмин килинаётган тугатилиш кдп матини чиқариб ташлаган ҳолда активнинг дастлабки қиймати ёки молиявий Ҳисоботларў кўрсатилган қиймат урнини босадиган бошқа қийматнинг суммасидир. Асосий воситанив эскириши билан амортизация ўртасида мустахкам ал ока бор. Бироқ улар бир хил тушунчала эмас. Эскириш асосий воситаларидан фойдаланиш вақтида уларнинг техник ишлаб чиқарщ хоссаларини аста-секин йукотиш жараёнини акс эттиради. Амортизация анча муракка жараён булиб, истеъмол қилинган асосий воситалар қийматини уларнинг эскиришиг мувофиқ равишда маҳсулот таннархига, давр харажатларига ўтказиш, истеъмол килинга асосий воситаларнинг урнини коплаш мақсадида пул фондини жамгариш жараёнини акс эттиради. Демак эскириш амортизациянинг дастлабки шарт-шароитидир. Асосий воситаларнинг эскириши икки хил бўлади: Жисмоний эскириш; Маънавий эскириш. Жисмоний эскириш деб, асосий воситаларнинг атмосфера шароитлари таъсирида в улардан фойдаланиш жараёнида унинг моддий тузилишида ички ўзгаришлар (занглас чириш) содир бўлганда бошлангич ҳолатининг йукрлишига айтилади. Жисмоний эскирга асосий воситалардан фойдаланиш жараёнида ҳам, улар фойдаланмаётган холларда ҳам содн бўлиши мумкин. Асосий воситаларнинг маънавий эскириши деб, уларнинг техникавя тавсифи ҳамда иқтисодий самарадорлигининг давр талабидан, яъни ҳақдкатдан оркаа колишига айтилади. Маънавий эскириш икки хил бўлиши мумкин. Биринчиси - шу каб асосий воситаларни кайта ишлаб чиқаришнинг арзонрокда тушиши натижасида ула қийматининг камайиши бўлса, иккинчиси - янги ва илгоррок асосий воситаларни жори килиш ва уларнинг техникавий жиҳатдан оркада колиши натижасида қийматининг пасайр кетиши Ҳисобланади. Умуман олганда, асосий воситаларга эскириш ҳисоблашишнинг асоси мақсади бу турдаги активларни кайта тиклаш ва кайта ишлаб чиқаришдир. Ўзбекистон Республикаси Солив Кодексининг 23-моддасига биноан асосий воситаларнинг амортизация нормалари қуйидагича белгиланган: