Toshkent moliya instituti sh

A

N5q ----------

DqK

Bunda: A – 30 kundan 1 yilgacha muddatga berilgan kreditlar.

D – 30 kundan 1 yilgacha muddatga jalb qilingan mablag’lar va depozitlar.
K – Bank sarmoyasi.

Mazkur me’yorning eng yuqori o’rnatilgan miqdori 1 ga teng.

Bir qarz oluvchiga va muassisga, bank aktsiyadorlariga moliyaviy jihatdan bankning qurbi etmaydigan darajada katta miqdorda kreditlar berilishi tijorat banki uchun juda risklidir. Shuning uchun «Bir qarz oluvchiga to’g’ri keladigan riskning eng katta hajmi» me’yori o’rnatiladi va mazkur me’yor ustidan qattiq nazorat o’rnatish talab etiladi.

Kr

N6q ----------

K

Bunda: Kr – bank riskining bir qarz oluvchiga to’g’ri keladigan jami summasi qo’shilgan depozitlardan tashqari 75% balansdan tashqari majburiyatlar.

K – bank sarmoyasi.
Bu me’yor hukumat kafolati bilan ta’minlangan kreditlarga, jumladan, xalqaro qarzlar bo’yicha takror moliyalanadigan kreditlarga taalluqli emasdir, qolgan kreditlar uchun qarz oluvchi majburiyatlarining umumiy summasidan respublika davlat qimmatli qog’ozlarni garovga olib, garov summasini 90% hajmda berilgan qarzlar chegirib qolinadi.
Ushbu me’yorga o’rnatilgan eng yuqori chegara 0,25 ga teng.
Bir qarz oluvchiga berilgan kreditlar qo’shilgan (q) shu qarz oluvchiga nisbatan bergan, bank sarmoyasidan 15% ortiq bo’lgan balansdan tashqari majburiyatlar summasining 75% jamlangan qarz «katta» kredit hisoblanadi. «Katta» kreditlar tijorat banki Kengashi bir ovozdan qabul qilgan qarori asosida beriladi va bu qarzlar boshqaruv tomonidan alohida nazorat qilib boriladi. Lekin bank Kengashining bunday kreditlar berish to’g’risida qaror qabul qilish bilan bog’liq vakolati Boshqaruvga berilishga ruxsat etilmaydi.
Bundan tashqari shuni ta’kidlash lozimki, bank uchun «katta» toifaga kiradigan va bir qarz oluvchiga beriladigan kreditlar summasini shu qarz oluvchining o’z mablag’lari summasidan oshirmaslik tavsiya etiladi.
«Katta» kreditlarning hammasiga to’g’ri keladigan riskning eng yuqori miqdori
«katta» kreditlar jami miqdorining o’z mablag’lari, ya’ni bank kapitali nisbati bilan aniqlanadi.