Toshkent moliya instituti sh. H. Tashmatov, X. S. Asatullayev, Z. G. Allaberganov



Download 3,72 Mb.
Pdf ko'rish
bet105/233
Sana01.08.2021
Hajmi3,72 Mb.
#134878
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   233
Bog'liq
Ш.Ташматов. Иктисодий таълимотлар тарихи

Birinchisi,  ingliz  iqtisodiyoti  borasida  to‗plangan  amaliy 
ma‘lumotlar  va  Rikardo  iqtisodiy  ta‘limotlari  o‗rtasidagi  farqlarning 
o‗sib  borayotganligi.  Jumladan,  Rikardo  g‗oyasining  asosini  tashkil 
qilgan  Maltusning  ―Nufus  qonuni‖ga  zid  ravishda  aholi  sonining  oshib 
borishi  bilan  kishi  boshiga  daromadning  o‗sib  borayotganligi  ―Nufus 
qonuni‖ga  ko‗ra  kamayishi  kerak  edi,  lekin  texnologiyalarning  tez 
rivojlanishi  natijasida  qishloq  xo‗jaligining  o‗sib  borayotganligi 
kuzatilgan. 
Ikkinchidan,  iqtisodiyot  fani  borgan  sari  kasbga  aylanib 
bormoqda va mos ravishda qabul qilingan ta‘limotlarga ko‗proq tanqidiy 
fikrlar  bildiriladi.  Iqtisodchilar  Rikardoning  nazariy  g‗oyalari,  ya‘ni 
qiymatning  mehnat nazariyasi va narxlarni belgilashda foydaning rolini 
hamda  uning  talabga  bo‗lgan  ta‘sirini  aniqlash  asosida  ishlashni 
boshlashdi.  


155 
Uchinchidan,  iqtisodiy  g‗oyalarning  texnik  tarkibiga  e‘tibor 
bermasdan kelayotgan bir qator gumanitar va jamiyatshunos yozuvchilar 
Rikardoning 
iqtisodiy 
ta‘limotlarini 
o‗zida  aks  ettirgan  va 
rivojlanayotgan kapitalistik iqtisodiy ta‘limotlarni tanqid qilishdi. 
Bir  qator  iqtisodiy  ta‘limotlar  va  hodisalar  D.Rikardo 
ta‘limotlarining tanqidi natijasida vujudga keldi. Sey qonuni, D.Rikardo 
va  Djems  Milllar  tomonidan  ilgari  surilgan  nazariya,  ya‘ni  iqtisodiyot 
avtomatik  ravishda  to‗liq  bandlikni  ta‘minlashi,  talab  va  taklif  asosida 
o‗zini  o‗zi  tartibga  solishi,  ba‘zi  ortodaksal  iqtisodchilar  jumladan, 
K.Marks tomonidan  rad qilindi. Bundan tashqari Fransiya, Shvetsariya, 
Germaniya  va  Angliya  sotsial  adabiyoti  namoyondalari  tomonidan 
klassik  ta‘limot,  ya‘ni  iqtisodiy  kelishuv  kapitalistik  iqtisodiyotning 
to‗siqlardan xoli bo‗lishi orqali eng yaxshi natijalarga erishishiga shubha 
bildiriladi.  XIX  asrdagi  bu  ta‘limotning  eng  kulminatsiasi  Marksning 
―Kapital‖i edi.
20
 
J.S.Mill klassik iqtisodiy maktabni yakunlovchilaridan biri sifatida 
iqtisodiy  ta‘limotlarning  rivojlanishiga  juda  katta  hissa  qo‗shdi.  Biz 
uning asosiy iqtisodiy nazariyalarini quyida ko‗rib chiqamiz. 

Download 3,72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   233




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish