Toshkent moliya instituti "pensiya ishi" kafedrasi "ijtimoiy ta

                                           
1
 “Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g’risida”gi O‘zbekiston Respublikasiningqonuniga muvofiq 
pensiyalarni to‘lashga xarajatlarni qoplash tartibi to‘g’risidagi Nizom” asosida tuzildi. 
Pensiya 
jamg’armasining 
tuman (shahar) 
bo’limi
 
 
korxona yoki 
tashkilot
 
Pensiya
 
jamg’armasi
 
Davlat soliq 
 
xizmati organi
 
Regress 
talabnoma 
 
xarajatlarni 
qoplovchi to’lov 
pensiyalarini to’lash 
xarajatlari bo’yicha 
qarzdorlik to’g’risidagi 
ma’lumotlar 
regress da’vo 
arizalari 

---

Misol uchun 
mehnatda mayiblanish va kasb kasalligi oqibatida tayinlangan boquvchisini 
yo‘qotganlik va nogironlik pensiyalarini to‘lashga xarajatlarni qoplash tartibi
quyidagicha: 
1-qadam:
 Pensionerning yashash joyi bo‘yicha Pensiya jamg‘armasining tuman (shahar) 
bo‘limi har oyda keyingi oyning 1-sanasiga qadar korxona yoki tashkilotga mehnat vazifalarini 
bajarish  bilan  bog‘liq  holda  mehnatda  mayiblanish  va  kasb  kasalligi  oqibatida  tayinlangan 
boquvchisini  yo‘qotganlik  va  nogironlik  pensiyalarini  to‘lashga  xarajatlarni  qoplash  to‘g‘risida 
regress talabnomani
 yuboradi. 
Mehnatda  mayiblanish  yoki  kasb  kasalligi  uchun  javobgar  tashkilot  tugatilgan  taqdirda 
tugatish  komissiyasi  (tugatuvchi)  tashkilotning  tugatish  kuniga  tayinlangan  pensiya  miqdorida 
kapitallashtirilishni  hisobga  olgan  holda  ajratmalarni  majburiy  ravishda  yuqorida  nomi 
keltirilgan Nizomda belgilangan tartibda amalga oshiradi.  
Masalan,  mehnatda  mayiblanish  va  kasb  kasalligi  oqibatidagi  nogironlik  bo‘yicha 
pensiyalarni to‘lashga: 
-
 
agar  nogironlik  muayyan  davrga  belgilangan  bo‘lsa,  nogironlikning  amal  qilish 
muddatiga, biroq kamida besh yil uchun; 
-
 
agar  nogironlik  muddatsiz  belgilangan  bo‘lsa,  ajratmalarni  hisoblab  chiqish  sanasida 
xodimlar  O‘zbekiston  Respublikasida  kutilayotgan  umr  ko‘rish  yoshiga  etgungacha  bo‘lgan 
muddatga belgilanadi. 
Boquvchisini  yo‘qotganlik  pensiyalari  bo‘yicha  mehnatga  qobiliyatsiz  oila  a’zolariga 
nisbatan: 
-
 
o‘n sakkiz yoshga etmagan oila a’zolariga — ular ushbu yoshga etgunlariga qadar; 
-
 
vafot etgan  boquvchining bolalari,  aka-ukalari, opa-singillari  yoki  nabiralarini  boqish 
bilan mashg‘ul bo‘lgan oila a’zolariga — boquvchining bolalari, aka-ukalari, opa-singillari yoki 
nabiralari,  ishlovchilarga  bolaga  qarash  uchun  ish  haqi  saqlanmagan  ta’tilda  bo‘lish  huquqini 
beradigan yoshga to‘lgunga qadar; 
-
 
ota,  ona,  o‘gay  ota,  o‘gay  ona,  xotin,  erga  —  agar  ular  Qonunda  nazarda  tutilgan 
pensiya  yoshiga  to‘lgan  yoki  nogiron  bo‘lsalar,  shuningdek  buva  va  buviga  —  agar  qonunga 
muvofiq  ularni  boqishi  shart  bo‘lgan  kishilar  bo‘lmasa,  ajratmalarni  hisoblab  chiqish  sanasida 
ular  O‘zbekiston  Respublikasida  kutilayotgan  umr  ko‘rish  yoshiga  etgunga  qadar  bo‘lgan 
muddatga. 
Agar O‘zbekiston Respublikasida kutilayotgan umr ko‘rish  yoshi va mehnat vazifalarini 
bajarishda  mehnatda  mayiblanish  yoki  kasb  kasalligi  oqibatida  boquvchisini  yo‘qotganlik  va 
nogironlik  pensiyasiga  huquqi  bo‘lgan  fuqaro  yoshi  o‘rtasidagi  farq  5  yildan  kam  bo‘lsa, 
shuningdek,  agar  fuqaroning  yoshi  O‘zbekiston  Respublikasida  kutilayotgan  umr  ko‘rish 
yoshidan ko‘p bo‘lsa, u holda mablag‘lar kamida 5 yil uchun to‘lanishi lozim. 
Shuningdek, 
ishsiz  maqomiga  ega  bo‘lgan  shaxslarga  muddatidan  oldin  tayinlangan 
yoshga doir pensiyalar to‘lashga xarajatlar
 ham boshqa manbalardan qoplanadi. Bunda Pensiya 
jamg‘armasining  tuman  (shahar)  bo‘limlari  har  oydamuddatidan  oldin  yoshga  doir  pensiyalar 
tayinlangan shaxslarning ro‘yxatini, amalga oshirilgan xarajatlarni ko‘rsatgan holda, Mehnat va 
aholini  ijtimoiy  muhofaza  qilish  vazirligining  Mehnat  va  aholini  ijtimoiy  muhofaza  qilish 
hududiy  Bosh  boshqarmalari  Bandlikka  ko‘maklashish  va  aholini  ijtimoiy  muhofaza  qilish 
tegishli tuman (shahar) markazlariga yetkazadilar.