|
31
2-BOB. O’ZBEKISTONDA CHET EL INVESTITSIYALARINI SOLIQ
MEXANIZM ORQALI TARTIBGA SOLISH VA
RAG’BATLANTIRISHNING AMALDAGI HOLATI TAHLILI
2.1 O’zbekistonda investitsiya faoliyatini soliq mexanizm orqali
tartibga solish va rag’batlantirish
O’z e i t ul a x i iy i e tit iyala y ’ alti ilay tga mamla atla
guruhiga kirish uchun barcha shart-sharoitlarga, xorijiy investitsiyalarni jalb etish
u u i qat afzalli la ga ega. O’z e i t a am amiyati l i a ’zi i g
ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish darajasi, dunyo xaritasida geografik joylashishi,
tabiiy resurslarining tarkibi va zaxirasi, hukumat olib borayotgan iqtisodiy siyosat
a qala ila mu im l ’y ay i.
Bozor iqtisodiyotining asosiy iqtisodiy tushunchalaridan biri investisiyalar
tu u a i ugu gi ay timizga e g a tez i i eli i i g ’zi u i g m iyati
a a amiyati i, za u ligi i ’ ata i. X i iy i e ti iyala i ti i agi ya gi
korxonalarning
sonini
tobora
ortib
borishi
va
barpo
etilayotganligi
u umatimiz i g u aga ’lga atta e`ti i a ula ga ya ati e ay tga
qulayliklari natijasidir. Shu boisdan ham mamlakatimizga xorijiy sarmoyalarni jalb
etay tga x ala i iqti iy ag’ atla ti i a za u iy a itla i ya atib
e i ’ta mu im ma alala a i i i la a i.
Dunyoda turfa kasblar, xilma-xil u a la u a ’p. I i-sharifning ham
moddiy, ham manaviy ehtiyojini qondirishga qaratilgan shunday soha, bu
t ’qima ili i . Qa i a a “C tt R a ” ma uliyati cheklangan jamiyat
a li agi O’z e i t -Ame i a q ’ ma x a i u tu agi x ala ga
misoldir.
Albatta,shu soha yurtimiz mustaqillikka erishgach odil qadamlar ila
i la i y ’liga ’t i. Mu taqilligimiz i g il u la i a la P ezi e timiz
iligi a O’z e i t ’zi i g mu taqilligi i g p y e i ’lmi
paxta ili i, paxta i qayta i la t ’qima ili a atiga al i a e`tibor qaratdi.
1993 yil 6- e a a Qa i a i a ”Qa qa a y te til” a ia li jamiyatini
32
ta` i yig’ili i qa iga a a Tu iya i g “YAZIKS” p a iya i ila il yat
paxta sotish birlashmasi xamkorlikda Qarshi shahrida ipak tolasini qayta ishlash
tayy max ul t i la iqa i ga m ’l alla ga t ’qima ili ma mua i ta il
etildi.
“KASHTEKS” a ia li amiyati 1996 yil 10 e a a ’l a i g yi i
t ’qima ili ma mui, ya` i t la a qayta i la u a tayy max ul t x li agi,
e a la a ay lla iyimla i i ti i ga a ’lga me at a ay la i i ’z i iga
oluvchi sanoat korxonasi ishga tushgan.
“KASHTEKS” agi dastgohlar Italiya, Germaniya, Shveysariya va Turkiya
davlatlarining mashhur firmalaridagi dastgohla ’li , ma mua exla i agi 98
foizi avtomatlashtirilgan. Eng yangi xorij texnologiyasini boshqarish orqali jahon
a zala iga t ’g’ i ela igan matolar va kiyim-kechaklarni ishlab chiqarish,
bugungi korxonaning ertangi kungi taraqqiyotini, bozordagi raqobatlarga bardosh
e i i i e ita u i g i ila i, mutaxa i la i ’ ata i. I ila i qa a
tafakkuri keng, dunyo ilm-fa i a ’p q xa a ’l a, u ali i
unumdorligi oshib, ishlab chiqargan maxsulotlarning sifati yaxshilanib boradi.
2004 yilda chetdan sarmoya kiritish evaziga KASHTEKS OAJ - Qarshi
shahar “C tt R a ” ma uliyati e la ga amiyat a li agi O’z e i t -
Amerika q ’ ma x a i e tashkil etilgan.
Ishlab chiqarishni barcha jabhalarida vohamizning yosh mutaxassis ishchi-
xodimlari mexnat qilishmoqda. 2016 yilga kelib ularning soni 600 kishiga etdi.
Q ’ ma x a a i la iqa ilay tga tayy xam a ya im tayyor maxsulotlar
a a iyat qi mi alyuta e aziga et a latla ga tilm q a, u e a ’z a ati a
e pu li amiz alyuta zaxi a i i t ’l i i u i g iqti iy al xiyati i i i a
sezilarli xizmat qilmoqda.
Q ’ ma x a a t ’qima ili tayy xam a yarim tayyor
maxsulotlarining quyidagi turlari ishlab chiqarilmoqda:
-
B ’yalga ala a ipla .
-
T ’qu mat la i: ga a i , p pli , ati .
-
Trikotaj polotnolar
33
-
Tayy max ul tla : e a la fut l a i, p l , “p tel aya ely ”, max u
ishchi kiyimlar va boshqalar.
O’z e i t Re pu li a i P ezi e ti i g 2008 yil 28 ya agi
«Iqti iy t i g eal e t i x ala i i q ’lla -quvvatlash, ularning barqaror
ishlashini taminlash va eksport salohiyatini oshirish chora-tadbirlari dasturi
t ’g’ i i a»gi Farmoni ijrosini taminlab, ip-yigi u , t i ta , ’y q a pa zla ,
t ’qu a ti u ili exla i i m e iza iyala , tex i a tex l g qayta
jihozlash jarayonlari faollashtirildi.
Germaniya, Sh ey a iya, Xit y a latla i a li eli ga ’y q
ximikatlaridan foydalanib tayyorlangan mahsulotlar sifatliligi bilan Rossiya,
Q z g’i t , Chexiya va Belorussiya davlatlarida mavjud savdo uylarida alohida
ajralib turibdi. Tikuvchilik sexida erkaklar ko’ylagi, i ila max u iyimla i
i ga i a a zala iga m ela iga ’pla tu agi tayy ma ul tla
ishlab chiqarilmoqda.
Q ’ ma x a i g yilli i la iqa i qu ati 1,0 mi g t a ip
kalava; 2,1 ming kv.m ip gazlama; 1,04 ming tonna trikotaj mato; tayyor maxsulot
3,5 mln.donani tashkil etadi.
2013 yil 2 a gu t O’z e i t Re pu li a ining birinchi Prezidenti
I.A.Karimovning PK-2017 raqamli qarorining ijrosini bajarish (2013-2016 yillarda
Qashqadaryo viloyatining sanoat saloxiyatini rivojlantirish dasturi)ga asosan
Qarshi shah i a yla ga “Sa am” ti u ili filiali a Shaxrisabz shahridagi
“Xu um” ti u ili filialla i a ami 180 i ili ya gi i ’ i la i ya atili
zi gi payt a fa liyat ’ ati elm qda.
Mamlakatimizda faoliyat ’ atu i x ’ ali u ’e tla i tarkibida xorijiy
investitsiyali korxonalar ulushi ortib bormoqtsa. Xususan, 2014 yil 1 yanvar
holatiga jami xorijiy investitsiyali korxonalar soni 4815 tani tashkil etib, shundan
fa liyat ’ atay tga i 4474 ta i ta il etga ’i , joriy yilda yangidan tashkil
etilgan korxonalar soni 472 tani tashkil etdi.
34
2014 yilda iqtisodiyotimizning etakchi tarmoqlarida zamonaviy yuqori
texnologiyalarga asoslangan uskunalar bilan jihozlangan, umumiy qiymati 4
millia 200 milli lla ga te g ’lga 154 ta yi i ’e t f y ala i ga
topshirildi. 2013 yil 1 yanvar holatiga mamlakatimizda xorijiy investitsiyalar
ishtirokidagi korxonalar 4467 tani tashkil qildi, shundan yangi tashkil qilgan
korxonalar 486 tani, faoliyat yuritayotgan korxonalar soni 4283 tashkil qilmoqda
shuningdek, 2014 yilning 1 yanvar xolatiga xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi
korxonalar 4815 tani tashkil qilib, shundan yangi tashkil qilgan korxonalar 472
tani, faoliyat yuritayotgan korxonalar soni 4474 tani tashkil qilmoqda.
Do'stlaringiz bilan baham: |
