Toshkent moliya instituti mikroiqtisodiy

0‘rin bosuvchi tovarlarning mavjudligi. 0‘rin bosuvchi tovarlar ko‘proq elastik bo‘ladi, chunki xaridor uchun bu tovardan boshqa tovarga o‘tish ancha oson. Masalan, saryog¹ va margarin oson o‘rin almasha oladi. Saryog‘ narxining kichik miqdorda o‘sishi margarin narxiga e’tiborimizni qaratadi va sotib olinadigan saiyog‘ miqdorining kamayishiga sababchi bo‘ladi.

Teskari ravishda, tuxumning o‘rin bosuvchisi bo‘lmaganligi sababli tuxum uchun talab saryog‘nikiga qaraganda deyarli elastik emas.

Qulay hayot kechirishga teskari muhumlik. Qulay hayot kechirishda elastik talab bo‘lganligiga teskari ravishda muhimlik noelastik talabdir. Shifokor ko‘rigining narxi oshgani bilan insonlar shifokor qabuliga yozilishni kamaytirishmaydi, hatto kamroq borishi mumkin bo‘lsa ham. Bunga teskari ravishda talab qilinadigan qayiqlar miqdorining kamaytirishga olib keladi.

Bunga sabab ko‘pchilik odamlar shifokor qabuliga muhimlik sifatida qayiqlami esa qulay hayot kechirish sifatida baholaydi albatta. Tovar muhimlik yoki qulaylik sifatida baholanishi nafaqat tovaming vaqtinchalik ma’lumotiga, balki sotuvchining afzalliklariga ham bog‘liq. Bunga ahamiyat bermaydigan qiziquvchi dengiz suzuvchisi uchun qayiqlar noelastik, doctor uchun qulaylik va elastik talab bo‘ladi.

Elastiklik - talab qilinadigan yoki taklif qilinadigan miqdoming uning omillaridan biriga ta’sirining o‘lchovi.

Talabning narx elastikligi - tovaming talab qilinadigan miqdori, shu tovaming narxiga qay darajada ta’sir qilishini o‘lchaydi va talab qilinadigan miqdoming o‘zgarish foizi narxning o‘zgarish foiziga nisbati bilan aniqlanadi.