Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova

Tahiil fanining iqtisodiyot nazariyasi fani bilan bog‘liq!igi.
Iqtisodiyot 
nazariyasi 
-
cheklangan 
resurslardan 
odilona 
foydalanish orqali cheksiz ehtiyojlami qondirishning eng samarali 
yoMlarini tanlashning ilmidir.
Iqtisodiyot nazariyasida makro va mikro iqtisodiy ko'rsatkichlar 
tizimi, ulaming o ‘zgarishi va rivolanish rendensiyalari tadqiq etiladi, 
baholanadi.
Tahiil 
sabab-oqibat, 
induksiya-deduksiya, 
analiz 
va 
sintez 
bog‘lanishlaridan, 
bozor 
iqtisodiy otining 
muhim 
qonuniyatlari 
hisoblangan talab va taklif, qiymat, monetar qonuniyatlari, turli modellar 
tizimidan iborat metodologik, ilmiy va amaliy asoslarga tayangan holda 
rivojlanadi, taraqqiy etadi.
Tahiil fanining “Statistika fani” bilan bog‘Iiq!igi.
Tahiil fanining statistika fani bilan bogiiqligi shundaki, bunda 
hodisa va jarayonlaming, 
samara va natijaviylikning miqdoriy 
ko‘rsatkichlari 
baholansa, 
tahlilda 
ko‘proq 
qiymat 
ifodasidagi 
ko‘rsatkichlarga, moliyaviy ko4rsatkichlarga ustunlik beriladi. Jumladan, 
har ikkita fanda ham bir xil axborotlar va iqtisodiy usullar to4plamidan 
foydalaniladi. Shu bilan birga statistik ustunlik ko‘proq makroiqtisodiy
95

---

ko‘rsatkichlar va ulaming o‘zgarish tendensiyalariga qaratiladi. Tahlilda 
esa asosiy jihat mikrodarajada, ya’ni korxona uning boiim lari va 
bocg in lari bo‘yicha 
baholanadi. Shuningdek, statistika 
ko'proq 
dinamik o ‘zgarishlami aniqlashga qaratilsa tahlilda sabab oqibat 
bogianishlariga, omilli o ‘zgarishlarga, ichki imkoniyatlami aniqlashga, 
ulaming 
yoclga 
qo‘yish 
chora-tadbirlarini 
ko‘rishga 
qaratiladi. 
Shuningdek, statistik hisobotlar tahlil uchun zaruriy hisobot manbaa 
hisoblanadi.