Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova

Korrelyatsion tahlil uchun boshlang‘ich ma’lumotlar
T/r
Y
Xl
x2
*3
x4
x5
1
22,5
2,40
80,0
8,00
25,0
25,0
2
23,8
2,70
88,0
7,30
23,0
22,5
3
24,7
2,50
87,0
7,90
22,0
26,0
•
«
*
«
•
•
•
9 •
•
•
•
9 9
«
•
*
•
•
•
•
40
32,4
320
94,4
9,90
18,0
36,5
Bu m a’lumotlar elektron hisoblash mashinalariga kiritiladi. So'ngra 
ular asosida juft va xususiy korrelyatsiya koeffitsiyentlari matritsasi, 
ko‘p miqdorli regressiya tenglamasi, korrelyatsiya koeffitsiyentlari 
ishonchliligi yordamida baholanuvchi ko‘rsatkichlar hamda bogianish 
tenglamalari: 
Styudent 
mezoni 
(t), 
Fisher 
mezoni 
(F),
approksimatsiyaning o'rtacha xatoligi (?), korrelyatsiyaning ko‘p 
miqdorli koeffitsiyentlari (R) va determinatsiyalar (D) hisoblanadi.
Korrelyatsiyaning juft va xususiy koeffitsiyentlari matritsasini 
o ‘rganib, ko'rilayotgan holatlar bir-birlari bilan chambarchas bog‘liq 
degan xulosaga kelish mumkin. Juft korrelyatsiyalar koeffitsiyenti 
umumiy holda, natijaviy ko'rsatkichlar darajasini aniqlovchi boshqa 
omillar ta ’sirini hisobga olgan holda, ikki ko‘rsatkich orasidagi 
bog‘lanish chambarchasligini xarakterlaydi.
1.31-jadvaldagi m a’lumotlar (birinchi ustun) shundan darak 
beradiki, barcha omillar rentabellik darajasiga sezilarli ta ’sir ko‘rsatar 
ekan. Asosan rentabellik material unumi, jam g‘arma unumi, mahsulot 
sifati va mehnat unumdorligiga chambarchas bogcliqdir. Ushbu 
ko‘rsatkichlar oshishi bilan rentabellik oshadi (to‘g ‘ridan-to4g cri
56

---

bogManish); mablagc aylanishining davomiyligi oshsa, rentabellik 
kamayadi (aylartma bogianish).
1.31-jadval