Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova

Buxgalteriya balansi aktiv va passiv tomoni klassifikatsiyasi
Aktiv (A)
Uzoq muddatli aktivlar (UMA)
Joriy aktivlar (JA)
Moliyaviy aktivlar (MA)
Moliyaviy uzoq muddatli aktivlar (MUMA)
Moliyaviy joriy aktivlar (MJA)
281

---

Moliyaviy 
boim agan 
aktivlar
Moliyaviy 
boim agan 
uzoq 
muddatli 
aktivlar (MB UMA)
Moliyaviy bo im ag an joriy aktivlar (MBJA)
Passiv (P)
0 ‘z
m ablagiari manbai (UMM)
Majburiyatlar (M)
Balansdagi ifodalar:
Umumiy ifoda
A = K+M
Balans 
boiim lariga 
nisbatan
UMA+JA = 0 ‘MM+M
Bo ‘ limlaming 
tarkib 
birliklariga nisbatan
MBUMA+MUMA+MBJA+MJA
0 ‘MM-KJMM+M
Pul shakli ga ko‘ra
PKBA+PKA = DP+M
Uzoq muddatli aktivlar (UMA) 
boiim ida asosiy vositalar va 
nomoddiy aktivlar qiymati, uzoq muddatli investitsiyalar, o'matiladigan 
uskunalar, kapital qo‘yilmalar, uzoq muddatli debitorlik qarzlari va 
muddati kechiktirilgan uzoq muddatli xarajatlar summalari oshkor 
qilinadi.
Joriy aktivlar (JA) 
bo iim id a tovar-moddiy zaxiralar, kelgusi davr 
xarajatlari, muddati kechiktirilgan xarajatlaming joriy qismi, debitorlik 
qarzlari, pul m ablagiari, qisqa muddatli moliyaviy qo‘yilmalar va 
boshqa joriy aktivlar summalari oshkor qilinadi.
Xususiy sarmoya (XS), o‘z mablag‘lari manbai ( 0 ‘MM)
b o iim id a ustav sarmoyasi, qo‘shilgan sarmoya, zaxira sarmoya, sotib 
olingan o ‘z aksiyalari, taqsimlanmagan foyda (qoplanmagan zarar), 
maqsadli tushumlar hamda bo‘lg‘usi xarajatlar va to io v lar zaxiralari 
oshkor qilinadi.
Majburiyatlar (M) 
boiim ida uzoq muddatli va joriy majburiyatlar 
bo4yicha axborotlar alohida oshkor etilishi lozim.