Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova

85000
105
85
Korxonada mahsulot ishlab chiqarish maromiyligini ta’minlash 
yuzasidan yilning 4 ta choragi bo‘yicha bir xilda belgilangan. Lekin 
amalda, birinchi chorakda 10000 mln so'mlik (15000-25000), 2-
215

---

chorakda -5000 mln so 4mlik (20000-25000) mahsulot kam ishlab 
chiqarilgan. Uchinchi va to‘rtinchi choraklarda mahsulot ishlab 
chiqarish rejasi ortig‘i bilan bajarilgan. Maromiylik hisobiga ishlab 
chiqarilgan mahsulot hajmi 85000 mln so‘mni, maromiylik rejasining 
bajarilishi 85 foizga bajarilgan.
3.9. Sotish hajmini tahlili
Mahsulot ishlab chiqarish uzviyligi, davomiyligi ta’minlanadi 
qachonki ulami sotish toMiq ta’minlansa yoki to ‘g ‘ri yo‘lga qo'yilsa. 
Ishlab chiqarish murakkab jarayon-lekin sotish undanda murakkab 
jarayon. Shu sababli tahlilda, mahsulot, ish va xizmatlami sotish hajmini 
o ‘rganishga alohida ahamiyat qaratiladi.
Ishlab chiqarilgan va tayyor 
mahsulotlar qatoriga kiritilgan 
aktivlami sotish xo‘jalik faoliyatidan olinadigan daromadlami asosiy 
manbasi hisoblanadi.
Mahsulot, ish va xizmatlami sotilganlar qatoriga kiritishning 
quyidagi shartlariga amal etiladi:
- korxona tovarlarga egalik qilishning xatarlari va afzalliklarining 
ancha qismini xaridorga topshirgan bo‘lishi;
- daromad miqdori ishonchli darajada baholangan bo‘lishi;
- iqtisodiy naf kelajakda olinishi;
- bitim bilan bog‘liq, qabul qilingan yoki kutilayotgan xarajatlar, 
ishonchli va aniq oichangan bo‘lishi lozim26.
Yuridik shaxslarga va yakka tartibdagi tadbirkorlarga mahsulotlami 
sotish faqat naqd pulsiz hisob-kitob bo‘yicha amalga oshirilishi mumkin. 
Ishlab 
chiqarish joylarida 
tashkil qilingan 
yoki 
turg‘un 
savdo 
shaxobchalarida, o ‘zining savdo do‘konIari orqali mahsulotlami chakana 
sotish faqat nazorat-kassa mashinalari va to ‘lov terminallaridan 
foydalangan holda amalga oshiriladi.
^ ^
X—s