Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova moliyaviy tahlil

Mavzuning maqsadi – moliyaviy natijalarni ifodalovchi ko‘rsatkichlar tizimini, ularning «Moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobot»da ifodalanishini, har bir ko‘rsatkichning aniqlanish yo‘llarini, moliyaviy natijalarning umumlashgan ko‘rsatkichlari tahlilini yoritishdan iborat.

Tahlil jarayonida ushbu bog‘liqlikning murakkab tizimi o‘rganiladi. Bu uning vazifasini to‘g‘ri belgilab olishni taqozo qiladi. Korxonaning moliyaviy natijalarini ifodalovchi ko‘rsatkichlarni tahlil qilish vazifalari quyidagilardan iborat:

• 
  moliyaviy natijalarni ifodalovchi barcha ko‘rsatkichlarning to‘g‘ri aniqlanganligini tekshirish;
  
• 
  moliyaviy natijalarni ifodalovchi ko‘rsatkichlarning hisobot davridagi o‘zgarishiga baho berish;
  
• 
  moliyaviy natijalarni ifodalovchi ko‘rsatkichlarning har biriga ta’sir qiluvchi omillarni belgilash va ularni ta’sirini baholash;
  
• 
  moliyaviy natijalarni ifodalovchi ko‘rsatkichlarning bir-biriga bog‘liqligini, aloqadorligini, ularni sof foyda o‘zgarishiga ta’sirini baholash;
  
• 
  moliyaviy natijaviylik ko‘rsatkichlarini mulkiy holat va samaradorlik bilan bog‘liq jihatlarini baholash;
  
• 
  rentabellik ko‘rsatkichlariga baho berish va uning o‘zgarishiga ta’sir qiluvchi omillarni tahlil etish;
  
• 
  foyda va rentabellikni oshirishning ichki imkoniyatlarini axtarib topish va chora-tadbirlarini belgilash.
  

«Moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobot» (OKUD bo‘yicha 2-shakl) tahlilning asosiy axborot manbasi hisoblanadi. Shu bilan birga, tahlil jarayonida korxonaning «Buxgalteriya balansi» (1-shakl), «Pul oqimlari to‘g‘risidagi hisobot» (4-shakl), «Xususiy kapital to‘g‘risidagi hisobot» (5-shakl), «Moliyaviy-iqtisodiy holat bo‘yicha ma’lumotnoma» (2b shaklga 1 ilova) kabi hisobotlari, ma’lumotlari va hisob-kitoblari qo‘llaniladi.