PMm.f. = ΔKinv + Δ Mu + Δ Mq
Bunda:
Δ Kinv – investitsiyalangan xususiy kapitalning o‘sishi (sotib olingan aksiyalar va qo‘shilgan kapital summasiga farq etuvchi ustav kapitali);
ΔMu – uzoq muddatli majburiyatlarning o‘sishi;
ΔMq – qisqa muddatli kreditlar va qarzlar summasining o‘sishi.
Moliyaviy faoliyatdan sof pul mablag‘lari harakati :
“+” oddiy aksiyalarning emissiyasi;
“-” qarzlarni qoplash va dividendlar to‘lovi
Pul oqimining to‘g‘ri usulda tahlili
№
|
Ko‘rsatkichlar
|
Joriy davr
|
O‘tgan yilning shu davri
|
1.
|
Operatsion faoliyatdan pul oqimi
|
OF0
|
OF1
|
1.1.
|
Kirim:
|
OFk
|
OFk
|
|
Mahsulot (ish va xizmat)larni sotishdan kelib tushgan pul mablag‘lari
|
|
|
|
Boshqa tushumlar
|
|
|
|
Jami kirim
|
|
|
1.2.
|
Chiqim:
|
OFch
|
OFch
|
|
Material, tovar, ish va xizmatlar uchun mol yetkazib beruvchilarga to‘langan pul mablag‘lari
|
|
|
|
Xodimlarga va ular nomidan to‘langan pul mablag‘lari
|
|
|
|
Boshqa chiqimlar
|
|
|
|
Jami chiqim
|
|
|
|
Operatsion faoliyatning sof kirimi, chiqimi
|
OFsk/ch
|
OFsk/ch
|
2.
|
Investitsion faoliyatdan pul oqimi
|
IF0
|
IF1
|
2.1.
|
Kirim
|
IFk
|
IFk
|
|
Asosiy vositalarni sotish
|
|
|
|
Nomoddiy aktivlarni sotish
|
|
|
|
Uzoq va qisqa muddatli investitsiyalarni sotib olish
|
|
|
|
Boshqa kirimlar
|
|
|
|
Jami kirim
|
|
|
2.2.
|
Chiqim
|
IFch
|
IFch
|
|
Asosiy vositalarni sotib olish
|
|
|
|
Nomoddiy aktivlarni sotib olish
|
|
|
|
Uzoq va qisqa muddatli investitsiyalarni sotib olish
|
|
|
|
Boshqa chiqimlar
|
|
|
|
Investitsion faoliyatdan sof kirim, chiqim
|
IFsk/ch
|
IFsk/ch
|
3.
|
Moliyaviy faoliyat pul oqimi
|
MF0
|
MF1
|
3.1.
|
Kirim:
|
MFk
|
MFk
|
|
Olingan foizlar
|
|
|
|
Olingan dividendlar
|
|
|
|
Aksiyalar chiqarishdan yoki xususiy kapital bilan bog‘liq bo‘lgan boshqa instrumentlardan kelgan pul tushumlari
|
|
|
|
Uzoq va qisqa muddatli kredit va qarzlar bo‘yicha pul tushumlari
|
|
|
|
Uzoq muddatli ijara (moliyaviy lizing) bo‘yicha pul tushumlari
|
|
|
|
Boshqa kirimlar
|
|
|
|
Jami kirim
|
|
|
3.2.
|
Chiqim
|
MFch
|
MFch
|
|
To‘langan foizlar
|
|
|
|
To‘langan dividendlar
|
|
|
|
Xususiy aksiyalar sotib olingandagi pul to‘lovlari
|
|
|
|
Uzoq va qisqa muddatli kredit va qarzlar bo‘yicha pul to‘lovlari
|
|
|
|
Uzoq muddatli ijara (moliyaviy lizing) bo‘yicha pul to‘lovlari
|
|
|
|
Boshqa chiqimlar
|
|
|
|
Moliyaviy faoliyatdan sof kirim, chiqim
|
MFsk/ch
|
MFsk/ch
|
4.
|
Tahlil qilinayotgan davrda pul oqimining jami o‘zgarishi
|
∆PO
|
∆PO
|
Pul oqimini egri usuldagi hisob-kitoblari natijalari quyidagi jadval ma’lumotlarida aks etgan.
Pul oqimini egri usulda tahlili
Ko‘rsatkichlar
|
Summa, ming so‘m
|
Pul oqimini qoldig‘i
|
171.9
|
Sof foyda
|
974.0
|
Hisoblangan amortizatsiya
|
897
|
Asosiy vositalarni hisobdan chiqarishdan natija
|
-
|
Boshqa korxonalarda qatnashishdan daromadlar
|
-
|
Ishlab chiqarish zaxiralaridagi o‘zgarishlar
|
228
|
Tugallanmagan ishlab chiqarish hajmidagi o‘zgarishlar
|
-
|
Kelgusi davr xarajatlari o‘zgarishi
|
7075
|
Tayyor mahsulot hajmidagi o‘zgarishlar
|
-
|
Debitorlik majburiyatlari o‘zgarishi
|
1063
|
Kreditorlik majburiyatlari o‘zgarishi
|
1077
|
Qisqa muddatli qo‘yilmalar o‘zgarishi
|
-
|
Kelgusi davr daromadlari o‘zgarishi
|
-
|
Joriy faoliyat bo‘yicha jami pul oqimi
|
|
Investitsion faoliyat
|
|
Kirim
|
889.0
|
Chiqim
|
2256.0
|
Investitsion faoliyat bo‘yicha jami pul oqimi
|
-1367
|
Moliyaviy faoliyat
|
|
Kirim:
|
570.0
|
Chiqim:
|
559.0
|
Moliyaviy faoliyatdan jami pul oqimi
|
-11.0
|
Pul oqimining davr oxiriga qoldig‘i
|
|
Pul oqimining davr boshiga qoldig‘i 171.9 mln so‘mni tashkil etgan. Joriy davrda sof foyda 974.0 mln so‘mni, hisoblangan amortizatsiya (897 mln.so‘mni), asosiy vositalarni hisobdan chiqarishdan natija (0.0 mln so‘m), boshqa korxonalarda qatnashishdan daromadlar (0.0 mln so‘m), ishlab chiqarish zaxiralaridagi o‘zgarishlar (228 mln so‘m), tugallanmagan ishlab chiqarish hajmidagi o‘zgarishlar (0.0 mln so‘m), kelgusi davr xarajatlari o‘zgarishi (7 075 mln so‘m), tayyor mahsulot hajmidagi o‘zgarishlar (0.0 mln so‘m), debitorlik majburiyatlari o‘zgarishi (1 063 mln so‘m), kreditorlik majburiyatlari o‘zgarishi (1 077 mln so‘m), qisqa muddatli qo‘yilmalar o‘zgarishi (0.0 mln.so‘m), kelgusi davr daromadlari o‘zgarishi (0.0 mln so‘m), investitsion faoliyat kirimi (889.0 mln.so‘m), investitsion faoliyat chiqimi (2256.0 mln so‘mni), investitsion faoliyat bo‘yicha jami pul oqimi (1 367 mln so‘m), moliyaviy faoliyat kirimi (570.0 mln so‘m), moliyaviy faoliyat chiqimi (559.0 mln so‘m), sof pul oqimi (11.0 mln so‘m)ni tashkil qilgan. Pul mablag‘larining davr oxiriga qoldig‘i 468 mln so‘mga teng bo‘lgan.
-jadval
Buxgalteriya balansining tuzilishi bo‘yicha pul oqimining hisob-kitobi
Balans tarkibi
|
Belgi
|
Hisob-kitobi
|
Aktivlar
|
|
|
Uzoq muddatli aktivlar
|
UMA
|
+
|
Joriy aktivlar
|
JA
|
+
|
Tovar-moddiy zaxiralar
|
TMZ
|
+
|
Debitorlik majburiyatlari
|
DM
|
+
|
Pul mablag‘lari
|
PM
|
+
|
Passivlar
|
=
|
=
|
O‘z mablag‘lari manbasi
|
O‘MM
|
+
|
Uzoq muddatli kreditlar
|
UMKQ
|
+
|
Qisqa muddatli kreditlar
|
QMK
|
+
|
Kreditorlik majburiyatlari
|
KM
|
+
|
∑A = UMA+TMZ+DM+PM
∑P = O‘MM+UMKQ+QMKQ+KMKQ
PM= ∑P - ∑A = O‘MM+UMKQ+QMKQ+KMKQ-UMA+TMZ+DM+PM
10.7. Pul oqimlarini boshqarishning omilli tahlili. Pul oqimlari harakatini tezlashtirish imkoniyatlarini aniqlash
Pul oqimini omilli tahlilida koeffitsiyent usulidan foydalaniladi. Bu usul pul oqimini maqsadli boshqarishni yo‘lga qo‘yish yuzasidan quyidagi ko‘rsatkichlar tizimini o‘rganishni talab etadi:
- sof pul oqimining etarliligi;
- sarflangan pul mablag‘larining rentabelligi;
- olingan pul mablag‘larining rentabelligi;
- o‘rtacha pul qoldig‘ining rentabelligi.
Sof pul oqimining etarliligi koeffitsiyenti quyidagi formula asosida aniqlanadi.
Kpm = PMk / PMch * 100%
Bu yerda:
PMk – pul mablag‘lari kirimi;
PMch – pul mablag‘lari chiqimi.
Sarflangan pul mablag‘larining rentabelligi koeffitsiyenti quyidagi formula asosida aniqlanadi:
Rpmch = F / PMch * 100%
Bu yerda:
Do'stlaringiz bilan baham: |