Iqtisodiy resurslar
|
Davr boshi
|
Davr oxiri
|
Farqi (+,-)
|
Uzoq muddatli aktivlar
|
Jami
|
10 219 731 945
|
12 593 199 960
|
2 373 468 015
|
Asosiy vositalar
|
7 104 110 120
|
10 452 934 960
|
3 348 824 840
|
Nomoddiy aktivlar
|
417 151
|
345 379
|
-71 772
|
Uzoq muddatli investitsiyalar
|
-
|
-
|
|
Kapital qo‘yilmalar
|
2 834 711 892
|
1 572 602 311
|
-1 262 109 581
|
O‘rnatiladigan asbob-uskunalar
|
-
|
-
|
-
|
Boshqa uzoq muddatli aktivlar
|
280 492 782
|
567 317 310
|
286 824 528
|
Joriy aktivlar
|
Jami
|
2 978 372 713
|
11 683 693 105
|
8 705 320 392
|
TMZ
|
819 530 511
|
1 047 437 972
|
227 907 461
|
Kelgusi davr xarajatlari
|
1 366 091 169
|
8 441 062 224
|
7 074 971 055
|
Debitorlik majburiyatlari
|
503 338 335
|
1 566 042 404
|
1 062 704 069
|
Pul mablag‘lari
|
171 917 383
|
468 669 767
|
296 752 384
|
Boshqa joriy aktivlar
|
117 495 315
|
160 480 738
|
42 985 423
|
Jami aktivlar
|
13 198 104 658
|
24 276 893 065
|
11 078 788 407
|
Korxonaning iqtisodiy resurslari davr boshiga nisbatan 11 078 788 407 ming so‘mga ortgan. Jumladan uzoq muddatli aktivlardagi o‘zgarish 2 373 468 015 ming so‘mni, joriy aktivlardagi o‘zgarish 8 705 320 392 ming so‘mni tashkil qilgan. Uzoq muddatli aktivlardagi asosiy o‘zgarish asosiy vositalar qatoriga to‘g‘ri keladi. Joriy aktivlar tarkibida eng yuqori o‘zgarish kelgusi davr xarajatlari qatoriga to‘g‘ri keladi.
Iqtisodiy resurslarning moliyaviy tuzilmasi
Moliyaviy resurslar
|
Davr boshi
|
Davr oxiri
|
Farqi (+,-)
|
O‘z mablag‘lari manbasi
|
Jami
|
7 745 794 466
|
10 124 233 076
|
2378438610
|
Ustav kapitali
|
614 384 306
|
828 202 670
|
213 818 364
|
Qo‘shilgan kapital
|
-
|
-
|
-
|
Rezerv kapitali
|
5 737 851 427
|
8 121 422 920
|
2 383 571 493
|
Taqsimlanmagan foyda
|
507 693 607
|
223 400 675
|
282 492 932
|
Boshqa o‘zlik mablag‘lari
|
885 865 126
|
951 206 811
|
65 341 685
|
Majburiyatlar
|
Jami
|
5 452 310 192
|
14 152 659 989
|
8700349797
|
Uzoq muddatli majburiyatlar
|
4 675 490 146
|
12 304 013 149
|
7 628 523 003
|
Joriy majburiyatlar
|
776 820 046
|
1 848 646 840
|
1 071 826 794
|
Jami moliyaviy resurslar
|
13 198 104 658
|
24 276 893 065
|
11078788407
|
Iqtisodiy resurslarning moliyaviy tuzilmasida quyidagi o‘zgarishlar kuzatilgan. O‘z mablag‘lari manbasidagi o‘zgarish davr boshiga nisbatan 2 378 438 610 ming so‘mga, majburiyatlardagi o‘zgarish davr boshiga nisbatan 8 700 349 797 ming so‘mga ortgan. O‘z mablag‘lari tarkibida asosiy manba sifatida rezerv kapitali tarkiblangan. Uning davr boshiga nisbatan o‘zgarishi 2 383 571 493 ming so‘mni tashkil qilgan. Majburiyatlar qatorida uzoq muddatli majburiyatlarning davr boshiga nisbatan o‘zgarishi 7 628 523 003 ming so‘mni tashkil qilgan.
“O‘zbekiston temir yo‘llari” AJning qisqartirilgan buxgalteriya balansi
Ko‘rsatkichlar
|
Davr boshi
|
Davr oxiri
|
Farqi (+,-)
|
AKTIV
|
|
|
|
1. Uzoq muddatli aktivlar
|
10 219 731 945
|
12 593 199 960
|
2 373 468 015
|
Asosiy vositalarning boshlang‘ich qiymati
|
10 527 417 487
|
14 773 593 626
|
4 246 176 139
|
Asosiy vositalarning eskirish qiymati
|
3 423 307 367
|
4 320 658 666
|
2 991 241 501
|
Asosiy vositalarning qoldiq qiymati
|
7 104 110 120
|
10 452 934 960
|
3 348 824 840
|
Nomoddiy aktivlarning qoldiq qiymati
|
417 151
|
345 379
|
71 772
|
Kapital qo‘yilmalar
|
2 834 711 892
|
1 572 602 311
|
1262109581
|
Boshqa uzoq muddatli aktivlar
|
280 492 782
|
567 317 310
|
6331746
|
2.Joriy aktivlar
|
2 978 372 713
|
11 683 693 105
|
8 705 320 392
|
Ishlab chiqarish zaxiralari
|
819 530 511
|
1 047 437 972
|
227 907 461
|
Kelgusi davr xarajatlari
|
1 366 091 169
|
8 441 062 224
|
7 074 971 055
|
Pul mablag‘lari
|
171 917 383
|
468 669 767
|
296 752 384
|
Boshqa joriy aktivlar
|
117 495 315
|
160 480 738
|
42 985 423
|
Debitorlar, jami
|
503 338 335
|
1 566 042 404
|
1 062 704 069
|
Shu jumladan:
|
|
|
|
Xaridor va buyurtmachilar bilan hisob-kitoblar
|
163 855 350
|
268 038 094
|
104 182 744
|
Byudjetga avans to‘lovlari
|
7 740 384
|
5 252 951
|
2 487 433
|
Balans aktiv bo‘yicha jami
|
13 198 104 658
|
24 276 893 065
|
11078788407
|
PASSIV
|
|
|
|
1.O‘z mablag‘lari manbasi
|
7 745 794 466
|
10 124 233 076
|
2 378 438 610
|
Ustav kapitali
|
614 384 306
|
828 202 670
|
213 818 364
|
Rezerv kapitali
|
5 737 851 427
|
8 121 422 920
|
2 383 571 493
|
Taqsimlanmagan foyda
|
507 693 607
|
223 400 675
|
284 292 932
|
Boshqa manbalar
|
885 865 126
|
951 206 811
|
65 341 685
|
2. Majburiyatlar
|
5 452 310 192
|
14 152 659 989
|
8 700 349 797
|
Uzoq muddatli bank kreditlari va qarzlari
|
4 675 490 146
|
12 304 013 149
|
7 628 523 003
|
Boshqa majburiyatlar
|
14 744 216
|
8 878 479
|
5865737
|
Kreditorlik majburiyatlari, jami
|
762 075 830
|
1 839 768 361
|
1077692531
|
Shu jumladan:
|
|
|
|
Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga majburiyatlar
|
219 818 890
|
514 650 184
|
294 831 294
|
Byudjetga majburiyatlar
|
20 798 130
|
62 317 043
|
41 518 913
|
Balans passivi bo‘yicha jami
|
13 198 104 658
|
24 276 893 065
|
11 078 788 407
|
Korxona to‘lov layoqatining tahlili
To‘lov mablag‘lari
|
To‘lov majburiyatlari
|
Mutlaq to‘lovga qobillik
|
Nisbiy to‘lovga qobillik
|
1
|
2
|
3
|
4
|
Balans likvidligi
|
A1-Doimiy harakatdagi aktivlar
|
P1-To‘lov muddati kelgan majburiyatlar
|
A1-P1
|
A1/P1
|
A2-Tez pulga aylanadigan aktivlar
|
P2-Qisqa muddatli majburiyatlar
|
A2-P2
|
A2/P2
|
A3-Sekin pulga aylanadigan aktivlar
|
P3-Uzoq muddatli majburiyatlar
|
A3-P3
|
A3/P3
|
To‘lov layoqati
|
A1-Doimiy harakatdagi aktivlar
|
Joriy majburiyatlar (JM)
|
A1-JM
|
A1/JM
|
A1-Doimiy harakatdagi aktivlar
|
A1+A2-JM
|
(A1+A2)/JM
|
A1-Doimiy harakatdagi aktivlar
|
A1+A2+A3-JM
|
(A1+A2+A3)/JM
|
6.3. Moliyaviy barqarorlik va uning tiplari: mutlaq va me’yoriy barqarorlik, nobarqaror va inqirozli holatlar
O‘zbekiston amaliyotida moliyaviy barqarorlikni baholash bo‘yicha ko‘rsatkichlar tizimini o‘rganish natijasida shuni alohida qayd etish lozimki, moliyaviy barqarorlikni ko‘rsatkichlar tizimi turli manbalarda turlicha keltiriladi. Ularning sonini aniq aytish qiyin. Lekin shunga qaramay ularni balansning tarkibiy qismlari va jamlangan qatorlariga nisbatan bir tizimga solish mumkin.
Moliyaviy barqarorlikni xarakterlovchi ko‘rsatkichlar tizimi quyidagi ikkita tarkib bo‘yicha guruhlanishi ham mumkin:
1. Aktivlar, kapital va majburiyatlarning tarkibiy tuzilishi bo‘yicha moliyaviy barqarorlik ko‘rsatkichlari. Ular qatoriga moliyaviy mustaqillik (avtonomiya), moliyaviy qaramlik, o‘z va qarz mablag‘lari nisbati, qoplash koeffitsiyenti va boshqa ko‘rsatkichlarni kiritish mumkin. Mazkur qator bo‘yicha moliyaviy barqarorlikni xarakterlovchi ko‘rsatkichlar sifatida boshqa manbalarda uzoq muddatli aktivlar, joriy aktivlar, o‘z mablag‘lari manbasi va majburiyatlar bilan bog‘liq ko‘rsatkichlarini alohida tarkiblash tartibi belgilangan.
2. Aktivlarni moliyalashtirish bilan bog‘liq barqarorlik ko‘rsatkichlari. Mazkur ko‘rsatkichlarga o‘z aylanma mablag‘lari bilan ta’minlanganlik, manevrlik koeffitsiyenti, tovar-moddiy zaxiralarning o‘z mablag‘lari hisobiga moliyalashtirilishi, sof aylanma aktivlar naqdligi ya’ni, o‘z aylanma mablag‘larining turli aktivlar va kapitalga nisbati orqali hisob-kitob qilinuvchi koeffitsiyentlar kiradi.
Moliyaviy barqarorlikning barcha ko‘rsatkichlari bo‘yicha O‘zbekiston va Mustaqil Davlatlar Hamdo‘stligi mamlakatlari amaliyotida me’yor darajalarini belgilashga amal etiladi. Lekin ushbu amaliyotdan xalqaro tajribada foydalanilmaydi.
Moliyaviy barqarorlikni baholashda yana bir muhim farqli jihat ularning mutlaq ifodada o‘rganilishi bilan ham xarakterlanadi. Mazkur tartib bo‘yicha moliyaviy barqarorlikning uchta muhim ko‘rsatkichi baholanadi. Mazkur ko‘rsatkichlar qatoriga quyidagilar kiritiladi:
1. O‘z aylanma mablag‘larining naqdligi (O‘AMN);
Do'stlaringiz bilan baham: |