Toshkent moliya instituti f. T. Bazarova

Sotuvchilarni rag‘batlantirishning asosiy usullari 

 

 

 

Narxni pasaytirish (prays-narx va hisob-fakturalar). Ma’lum davrda tovarning har bir 

ulgurji partiyasiga prays-narxlardan to‘g‘ridan to‘g‘ri chegirma berish 

 

Kompensatsiya.  Almashuvga  taklif  qilinadigan  summa  chakana  savdo  korxonasi 

roziligi  bilan  ishlab  chiqaruvchi  tovarlar  ma’lum  tarzda  yetkazib  beriladi.  Chakana 

savdoda  reklama  uchun  qilingan  xarajatlarni  ushbu  ishlab  chiqaruvchi  tovarlari 

kompensatsiyalaydi  (qoplaydi).  Namoyish  uchun  kompensatsiyani  ma’lum  tovarning 

ekspozitsiyasini tashkil etish xarajatlari qopladi. 

 

Bepul  tovarlar.  Ma’lum  miqdorda  yoki  ma’lum  turdagi  tovarni  sotib  oluvchi 

vositachilar uchun (ta’mi, o‘rami, o‘lchami) qo‘shimcha o‘ram tovar taklif etish. 

 

  

Sotuvchilarni rag‘batlantirish usullarini tanlash. 

 

---

 

361 

 

 

 

 Ishlab  chiqaruvchilar  savdo  korxonalarini  rag‘batlantirishning  turli 

xil  usullaridan  foydalanadilar  bunda:  1)  ulgurji  yoki  chakana  firmalarni 

o‘z assortimentlariga tovarini kiritishga undash; 2) ulgurji yoki chakana 

savdo qiluvchi (savdogar)larni xarid hajmi oshishiga ishontirish;                

3) ulgurji korxonalarni reklama, namoyish va narxni tushirish yo‘li bilan 

savdo  markasini  ilgari  surishga  stimullash;  4)  chakana  korxonalar  va 

ularning  xodimlarini  tovarni  ilgari  surishga  (savdosini  tezlashtirishga) 

rag‘batlantirish.  

Yirik chakana savdo korxonalarining o‘sib borayotgan ta’siri ularga 

reklamalar  va  iste’molchilarni  rag‘batlantirish  bo‘yicha  tadbirlarning 

zarari  savdoni  rag‘batlantirish  imkoniyatlarini  berdi.  Boshqaruvda 

sotuvchilarni  rag‘batlantirish  qiyinchilik  bilan  amalga  oshadi  va  bu 

ko‘pincha sezilarli zararga olib keladi.  

12.3-jadval