Toshkent moliya instituti "bank hisobi va audit" kafedrasi

2008-2014 yillarda muomaladagi yevro banknotalarining soni va qiymati⁸³
Evropa Markaziy bankining pul siyosatini doim ijobiy baholab bo’lmaydi, shunga qaramasdan yevro pul birligi butun dunyo davlatlarida katta obro’ga ega. Evropa Markaziy bankining pul tizimining elementlariga nazar tashlasak quyidagilarga voqif bo’lamiz.
Evropa Markaziy bankining pul bazasi 2008 yilda 800 mlrd. yevroni tashkil etgan bo’lsa, 2014 yilga kelib esa bu ko’rsatkich 1200 mlrd. yevroga yaqinlashgan. Bu holat YMB tomonidan pul emissiyasini oshirayotganidan va inflyatsiya past darajada ekanligidan dalolat beradi.
Shuningdek, Evropa Markaziy banki emissiya qilgan banknotalar soni 2008 yilda 10 mlrd. donani tashkil etgan bo’lsa, 2014 yilga kelib 15 mlrd. donani tashkil etgan.
YMB emissiya qilgan banknotalar tarkibiga nazar tashlasak quyidagilarga guvoh bo’lamiz.

2008-2014 yillarda muomaladagi yevro banknotalarining soni⁸⁴
Evropa Markaziy banki quyidagi birlikdagi banknotalarni emissiya qiladi, ya’ni, 1,5,10,20,50,100,200,500 yevrolarni emissiya qiladi. Yuqoridagi rasmdagi ma’lumotlar shuni ko’rsatmoqdaki, 200 va 500 yevrolik banknotalar emissiyasi 2008 yildan 2014 yilga qadar o’zgarmay qolgan. 5,10,20,100 yevrolik banknotalar emissiyasi shu yillar davomida qisman ortgan. Ammo faqat 50 yevrolik banknota emissiyasi 2008 yildan 2014 yilga qadar juda katta tezlikda ortib borgan. Jumladan 2008 yilda 50 yevrolik banknota 4,2 mlrd. dona emissiya qilingan bo’lsa, 2014 yilga kelib esa 7,5 mlrd. donaga yetgan. Bu holat shundan dalolat beradiki, aholining talabi nisbatan 50 yevrolik banknotalarda yuqori darajada. Shu bilan birga YMB pul siyosati Yevrohudud aholisining iste’mol darajasini oshirishga qaratilgan.


7-MAVZU: INFLYaTsIYa VA UNGA QARShI KURAShISh YO’LLARI


REJA:


7.1. Inflyatsiya, uning mazmuni, kelib chiqish sabablari va shakllari. Muomaladagi pul massasi va uni boshqarish.