Toshkent kimyo –texnologiya instituti «silikat materiallar va nodir, kamyob metallar texnologiyasi» kafedrasi nazariy elektrokimyo



Download 2,25 Mb.
bet28/58
Sana02.06.2022
Hajmi2,25 Mb.
#630848
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   58
Bog'liq
2 5251461812808848548

Mg, Al, Zn, Fe va hokazolar kimyoviy aktiv metallar bo‘lib – sath eruvchanligi yuqoriligi bilan xarakterlanadi. Bu metallar o`z tuzlari eritmalarida ozmi-ko‘pmi baribir eriydi va elektrod potentsiallari doimo (-) bo‘ladi <0.




  1. Nodir metallar yoki aktivligi past metallarning – Cu, Hg, As, Au, Pt – eruvchanligi juda past. Ularning kristall panjaralari juda mustahkam bo‘lganligi uchun, o‘zini tuzini saqlagan kontsentrlangan eritmaga tushirilsa, metall ionlari eritmadan plastinka yuzasiga cho‘ka boshlaydi.

Demak, agar metall suvga emas, o‘zining tuzi eritmasiga tushirilgan bo‘lsa, elektrod potentsialini vujudga kelishi kationlarni metaldan uning tuzi eritmasiga va aksincha eritmadan metallga qayta o‘tishi bilan tushuntiriladi (elеktrod potеntsial «elеktrod – eritma» chеgarasida ionlarning almashinshii natijasida hosil bo’ladi).

2.4.-rasm. Elektrod potentsiallarining hosil bo`lishi

eritmasi

b)

a)

eritmasi


Agar π< bo`lsa, bunda plastinkadan eritmaga o‘tadigan Zn++ kationlar-ning soni kamayadi (X.2a-rasm) va muvozanat tezroq yuzaga keladi. Bunday hollarda – potentsial qiymati metall va erituvchi tabiatidan tashqari eritmadagi ionlar kontsentratsiyasiga bog‘liq. Eritmadagi ionlar kontsentratsiyasi qancha yuqori bo‘lsa, metalldan ionlarning eritmaga o‘tishi shuncha qiyinlashadi. Shu sababli metall potentsialining (-) qiymati kamayib boradi.
Происходит преимуshественнiй переход ионов из раствора в металл Rasmdagi b-holat uchun Nernstning elementlarning osmotik bosim nazariyasiga ko‘ra, eritmadagi ionlarning elektrodga (metallga) o‘tishi – eritmaning kontsentratsiyasiga bog‘liq bo‘lib – uni osmotik bosim kuchi deyiladi va π bilan belgilanadi va - π> . Bunda metall (+) zaryadlangan bo‘lib, eritma (-) zaryadlanadi. Bu holda ham qo‘sh elektr qavat hosil bo‘ladi, lekin uning potentsiali >0 bo‘ladi.
Eritmaning ma'lum kontsеntratsiyasida ionning eritmadagi osmotik bosimi mеtall plastinka potеntsialiga tеng bo’lishi mumkin (nol eritma, π= ). Qanday bo’lmasin biror mеtall o’zining no`l eritmasiga tushirilganda qo’sh elеktr qavat hosil bo’lmasligi va dеmak, potеntsial vujudga kеlmasligi kеrak. Vaholanki, tajribalar bunday paytlarda potеntsialning vujudga kеlishini ko’rsatdi. Masalan, Pt va Cd o’zlarining nol eritmasiga tushirilganida EYuk 1,01 voltga yеtadi. Elеktrod no`l eritmaga tushirilganda vujudga kеladigan potеntsial no`l zaryadli potеntsial
=0 dеyiladi.
Potеntsialning kontsеntratsiya bilan bog’liqligining matеmatik ifodasini (2.4) tеnglamadan foydalanib kеltirib chiqarish mumkin. Yuqorida ko’rib o’tilganidеk, birinchi tur elеktrodda potеntsial quyidagi kimyoviy jarayon natijasida hosil bo’ladi:
Ma'lum qaytar rеaksiyada qaysi moddalar dastlabki va qaysilari so’nggi mahsulot bo’lishligini aniqlash uchun rеaksiyani ekzotеrmik ravishda yozish kеrak. Masalan: misolda:

Download 2,25 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   58




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish