Toshkent kimyo-texnologiya insituti shahrisabz filiali oziq-ovqat mahsulotlari texnologiyasi va sanoat uzumchiligi fakulteti

Мавзу: MAYDONNING BOSH REJASI
Qishloqlar ham xuddi shahar kabi sanitariya nazorati idoralari tasdiqlagan loyihalar bo‘yicha qurilmog‘i lozim. Yangi qishloq qurish yoki mavjud qishloqni kengaytirish ham xuddi shahar aholi mavzelari uchun uchastka ajratishdagi kabi gigiyena talablariga asoslanadi. Maydoni qumtuproqli yoki sog'tuproqli bo'lgani ma’qul.
Bu loygarchilik va yog‘in-sochinlar davrida ortiqcha zahlashning oldini oladi. Maydon joy relefiga k o ‘ra qum uyum lari ta ’siridan tabiiy himoyalanadigan bo‘lgani yaxshi.
Qishloq joylarda asosan kam qavatli uylaming tashqi devori sinchdan yoki paxsa devordan tiklanadi. Ikkala tomoni suvalgan sinchli devorlar (eni 20-25 sm) issiq va sovuqni o‘tkazmaydi,
Yog‘och uylar esa tez yonuvchan va chiruvchan bo‘lib, uy zamburug‘laridan yemirilishi mumkin. Pol ostini shamollatib turmaslik, shamollatgichlar qo‘yilmaganligi tufayli u yerda uy zamburug'lari ko'payadi. Buning oldini olish uchun yog‘ochga antiseptiklar (natriy florid) bilan ishlov beriladi.
Uylar ko‘chadan 6-7 metr uzoqlikda, yo‘ldan qo‘rg‘oncha bilan ajratilishi kerak., Chang va shovqindan himoyalanish uchun ko'chaning ikki tomoniga daraxtlar ekiladi. Qo‘rg‘onchaning toza (yashaydigan uy, quduq, yerto‘la va boshqalar) va ifloslanadigan (hovlidagi hojatxona, kir o‘ra va go‘ng yig‘iladigan joy) xo‘jalik qismlari alohida-alohida loyihalashtiriladi. Kanalizatsiya bo‘lmaganligi tufayli lyuftklozet ko‘rinishidagi issiq hojatxona qurish, isitishda issiqlik sig‘imi katta pech yoki yakka tartibda bug* bilan isitish vositalaridan foydalanish mumkin. Aholi yashaydigan mavzelar qurishda qulay va sog‘lom hayot tarzi nazarda tutiladi.
1970-80 yillar urbanizatsiyasi ayni O‘zbekiston muhitida qurilishini oldindan tuzilgan bosh rivojlanish loyihalarisiz olib borish ко pgina gigiyenik muammolaming keskinlashishiga olib keldi. Vodoprovod suvining yetishmashgi, atmosfera havosining tobora ko‘p ifloslanib borishi, ko‘chada shovqin-suronmng oshishi, shahar ichidagi transport qiyinchiligi, ko‘chada shikastlanishning oshi borishi, ko'kalamzorlar va faol dam olish joylarining yetishmashgi tufayli odamlaming asabi buziladi.