Toshkent farmatsevtika instituti

Immobilizatsiyalangan fermentlar. Immobilizatsiyalangan yoki erimaydigan fermentlar - sun`iy usulda suvda erimaydigan tashuvchilar ishtirokida olingan ferment komplekslaridir. Immobillizaysiya - (lot. «immobilis» - «harakatsiz»), erimaydigan materialdagi fermentning fizik adsorbtsiyasi; fermentni gel katakchasiga joylashtirish; shuningdek erimaydigan material bilan fermentni kovalent bog`lash yoki ferment molekulalarini o`zaro erimaydigan poliferment komplekslarini hosil qilish yo`llari bilan amalga oshiriladi.
Adsorbent sifatida ko`pincha shisha, silikagel, gidrosilapatit, sellyuloza va uning unumlari qo`llaniladi. Fermentni gel katakchasiga joylashtirishda turli xil gel hosil qiluvchi materiallar, ko`pincha poliakrilamidli geldan foydalaniladi.
Fermentni kovalent bog`lovchi material sifatida polipeptidlar, stirol unumlari, poliakrilamid, neylon, sellyuloza unumlari, kraxmal, agar shuningdek shisha, silikagel kabilar ishlatiladi.

129

Immobilizatsiyalangan fermentlar olishda ferment faolligini saqlash uchun barcha ehtiyotkorlik choralari ko`riladi. Immobilizatsiyalangan fermentlarni boshlang`ich faolligi odatdagi fermentga nisbatan kamroq, chunki ularning tashuvchilar bilan bog`lanishi substrat bilan bog`lanishini pasaytiradi.
Hujayradagi fermentlarni struktura tuzilishi immobilizatsiyalangan fermentlarga yaqqol misoli bo`la oladi, ularni bu xususiyati hujayra ichki strukturasi bilan bog`langan ferment xossalarini o`rganishga xizmat qiladi. Shu bilan birga immobilizatsiyalangan ferment odatdagi fermentlarga nisbatan ko`pgina afzalliklarga ham ega. Erimaydigan fermentlar reaktsiya muhitidan oson ajraladi, ularni reaktsiya muhitidan yuvib olish va qaytadan ishlatish mumkin.