Toshkent farmatsevtika instituti tibbiy va biologik fanlar kafedrasi mikrobiologiya, virusologiya va

Toksin hosil qilishi 
to‘liq o‘rganilgan emas. 
Antigan tuzilishi. 
Aktinomitsetlar hujayra devoriga antigenlar turiga xos bo‘lib, bu 
antigenning spetsifikligiga ko‘ra barcha aktinomitsetlar 5 ta seroguruhga bo‘linadi. 
Hayvonlarga nisbatan patogenligi. 
Aktinomitsetlar qo‘y, echki va qoramollarda, cho‘chqa, 
ot, it, quyon va boshqa hayvonlarda surunkali kasallik keltirib chiqaradi. 
Kasallikning odamlardagi patogenezi. 
Kasallik manbai quyon, echki va qoramollar, 
yovvoyi hayvonlar, it, cho‘chqa, ot, quyon, shuningdek tuproq o‘simliklari va boshqalar 
hisoblanadi. Organizmga kirgan aktinomitsetlar, shu joydan teri ostidagi biriktiruvchi to‘qimalar, 
muskullar orasidagi bo‘shliqlar hamda qon va limfa orqali tarqaladi. 
Immuniteti. 
Kasallikni boshidan kechirgan bemor organizmida kuchli, turg‘un, uzoq davom 
etadigan immunitet hosil bo‘lmaydi, shu sababli kishi qayta kasallanishi mumkin. 
Laboratoriya tashhisi. 
Aktinomikozda yaradan chiqqan yiringdan surtma tayyorlanadi. 
Yiring qandli bulonga (rN 6,8) qonli, zardobli go‘sht peptonli agarlarga, Saburo muhitiga aerob va 
anaerob sharoitlarda ekiladi va sof kultura ajratib olinib, kultural, biokimyoviy xususiyatlari 
identifikatsiya qilinadi. 
KBRsi bemor zardobi bilan qo‘yiladi. 
Aktinomitsetlarning ekstraktlari bilan teri allergik sinama qo‘yiladi. 
Davosi va profilaktikasi. 
Bu kasallikni maxsus davosida aktinolizatlar, 6-8 ta shtammlardan 
tayyorlangan polivalent aktinomitset vaksina qo‘llaniladi. Kasallikning oldini olish uchun shaxsiy 
10
Microbiology : an introduction / Gerard J. Tortora, Berdell R. Funke, Christine L. Case. — Twelfth edition, 2016

---

72 
gigienaga qat’iy rioya qilish, teri va shilliq qavatlarni turli jaroxatlardan asrash, tomoq, og‘iz 
bo‘shlig‘i, tishlarni kasallanishdan saqlash kerak.