|
Quyida milliy istiqlol g‘oyasi nuqtai nazaridan mafkuraning ana shu xususiyatlarining mohiyati va mazmuni bilan qisqacha tanishamiz. (Mafkuraing ijtimoiy vazifalari)
1. Odamlarni muayyan g‘oyaga ishontirish. Mafkura g‘oyalar sistemasi sifatida biron bir g‘oyani targ‘ib etish, kishilarni shu g‘oyaning to‘g‘ri hayotiy va ilg‘or ekanligiga ishontirishni o‘z oldiga maqsad qilib qo‘yadi.
Demokratik jamiyatda amal qiladigan plyuralizm (fikrlar, qarashlar rang-barangligi) kishilarga o‘z hayotiy manfaatlari, maqsad va intilishlarini aks ettiradigan ilg‘or g‘oyani tanlash, himoya qilish va rivojlantirish imkonini beradi.
Milliy istiqlol g‘oyasining shakllanishini tahlil qilish jamiyatda biron bir g‘oyaning to‘g‘ri, ilmiy va hayotiyligiga ishonch hosil qilish o‘z-o‘zidan ro‘y bermasligini ko‘rsatadi. Mafkuraga ishonch uyg‘otish, unda aks etgan g‘oyalar ta’sirida odamlarni safarbar etish funsiyasi muayyan shaxslarning faoliyati orqali ro‘yobga chiqadi. CHunki, ishontirmoq- kishilarning ruhi, kayfiyati, hissiy kechinmalari, kalbi va shuuriga ta’sir qilmoqdir. Bu vazifani amalga oshiruvchi kishilardan yuksak, insoniy fazilatlar, shu g‘oya yo‘lida fidoyillik, bilim, malaka, nutq mahorati va boshqalar talab etiladi.
Keng xalq ommasini biron bir g‘oyaning ilg‘or va insonparvar ekanligiga ishontirmoq uchun, avvalo mazkur g‘oya xalq hayotiga yaqin, bevosita daxldor bo‘lishi, ikkinchidan, uni odamlar ongiga etkazishning eng qulay vosita va usullarini aniqlab olish kerak bo‘ladi.
Bundan davlat siyosatining ustuvor yo‘nalishlari, maqsad va vazifalarini mafkuraviy jihatdan asoslash, ayniqsa, muhimdir.
Zamon ruhi, xalq psixologiyasi, ehtiyoj va talablari mafkuramizda har tomonlama aks etishi, bugungi hayotning eng dolzarb muammolari, uning strategik maqsadlari bilan o‘zviy bog‘lanishi zarur. Ana shundagina porloq kelajakka intilish va qat’iy ishonch muqarrar ravishda katta ijtimoiy yuksalishga turtki beradi. Fan va texnika taraqqiyoti borasida erishilgan yutuqlar bilan birga mafkuramizning jonli, ehtirosli va jozibador g‘oyasi insonlar qalbini larzaga keltiradi, ularni faol harakatga undaydi, yaxshi va saodatli kunlarga ishonch hissini uyg‘otadi.
Insoniyat tarixda chuqur iz qoldirgan buyuk davlat arbablari, harbiy sarkadalar keng ommani ishontirshi yuksak marralar sari rag‘batlantirish qobiliyatiga ega bo‘lgan mohir notiq bo‘lganlar. Ular g‘oyaning ishonchli va hayotiy bo‘lishi uchun, u avvalo, ilmiy-nazariy asosga ega bo‘lishi, hayotiy dalillarga tayanishi lozim ekanligini yaxshi bilganlar. Mafkuraviy kurash-jamiyatning ongli va faol qatlamining biron bir g‘oyani himoya qilish, qaror toptirish yo‘lidagi kurashi ekanini anglab etganlar. Ana shunday kishilar etakchilik qiladigan insonparvar va demokratik jamiyat g‘oyaga qarshi g‘oya bilan, jaholatga qarshi ma’rifat bilan kurashadi. Bu kurash oxir-oqibatda ezgulikning razolat ustidan, yaxshilikning yomonlik ustidan qozonajak g‘alabasi bilan intiho topadi.
Mustaqillik g‘oyasining o‘zagi bo‘lgan-tanlagan taraqqiyot yo‘limizning to‘g‘ri adolatli va haqqoniy, u mana shu zaminda istiqomat qiladigan har bir insonning hayotiy manfaatlariga mos tushishiga keng ommani ishontirish, kishilarni ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot barpo etish yo‘lidagi bunyodkorlik ishlariga safarbar etish milliy istiqlol mafkurasining asosiy maqsadlaridan biridir.
Odamlarga mustaqillik yillarida erishilgan yutuqlarni hayotiy faktlar orqali sodda va lo‘nda qilib tushuntirish, istibdod asoratlarini tarixiy dalillar asosida fosh etish milliy istiqlol g‘oyasini kishilar ongiga singdirishda muhim ahamiyat kasb etadi. Bu g‘oyaning asosiy tushuncha va tamoyillarini xalqimiz, ayniqsa, yoshlar o‘rtasida keng targ‘ib etish birinchi navbatda rahbar qadrlar, ziyolilar, ommaviy axborot vositalari xodimlarining muhim vazifasi, fuqarolik burchidir. Milliy istiqlol g‘oyasiga sadoqat, kasbiy mahorat, keng ommani ishontirish va safarbar etish qobiliyati-kadrlar tanlash va joy-joyiga qo‘yishda asosiy mezon bo‘lmog‘i lozim. Milliy mafkura masalalariga loqaydlik ayrim rahbar kadrlar o‘rtasida umummilliy, manfaatlarimizga butunlay yot g‘oyalarning, korrupsiya, qarindosh-urug‘chilik singari illatlarning kuchayishiga olib keladi.
Mafkuraviy targ‘ibot ishlarining muvaffaqiyatini belgilaydigan shunday hayotiy qonuniyat bor: boshqalarni bir g‘oyaga ishontirmoq uchun, avvalo unga o‘zing yurakdan ishonishing, boshqalarni yondirmoq uchun o‘zing yonishing, boshqalarni g‘aflat uyqusidan uyg‘otmoq uchun o‘zing uyg‘oq va bedor bo‘lishning shart! Milliy g‘oyaning xalqparvar, taraqqiyparvar ekanligiga bo‘lgan ishonch kundalik hayot sinovlaridan o‘tsagina so‘z va ish birligiga erishilsagina bu g‘oya mustahkam e’tiqodga aylanadi. E’tiqod ustuvor erda chinakam insoniy hayot bo‘ladi: e’tiqod uchun, ilg‘or g‘oya tantanasi uchun kurash jarayonida inson shaxsi shakllanadi: u bunyodkor kuchga aylanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
