Toshkent farmatsevtika instituti farmatsevtik kimyo kafedrasi dori vositalarining fizika

Usulning sezgirligi (sensitivity)
– konsentratsiyadagi eng kichik 
o‗zgarishlarni xam qayd eta olish qobiliyati bo‗lib, kalibrlangan grafikdagi og‗ish 
demakdir. Usulning sezgirligi moddaning chinligini aniqlash chegarasi va 
miqdorini aniqlash chegarasi bilan ifodalanadi. Moddaning chinligini aniqlash 
chegarasi (Limit of detection) – tahlil qilinayotgan moddani indentifikatsiyalash 
mumkin bo‗lgan miqdoridan iborat bo‗lib, aniqlash talab etilayotgan tajriba 
sharoitida olib boriladi. Bu miqdoriy chegara namunadagi aniqlanuvchi 
moddaning konsentratsiyasi bilan (masalan mkg/l. larda) ifodalanadi. Aniqlash 
uskuna yordamida olib borilsa fondagi xalaqit beruvchi omillarni (signal-shum) 
xam e‘tiborga olish lozim. Moddaning chinligi aniqlanganda uning aniqlash 
chegarasi 
foizlarda 
yoki 
grammning 
millionadan 
bir 
ulushlarida
rrm
ifodalanishi xam mumkin. Nouskunaviy usullarda moddani 
aniqlash chegarasi vizual usul bilan aniqlansa, uskunaviy usullarda esa tahlil 
qilinayotgan moddani qayd etish mumkin bo‗lgan eng kichik konsentratsiya 
belgilanadi. Bunda moddaning analitik signali bilan fon signalining nisbati 2:1 
yoki 3:1 bo‗lishi kerak. Uskunaviy usullar uchun moddani aniqlash chegarasi 
standart chetlanish qiymati va kalibrlangan grafikdagi og‗ish burchagi bilan 
belgilanadi.