Toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi

Ionogen bo‘lmagan emulgatorlar 

Ionogen  bo‘lmagan  SFM  sirt-faol  moddalar  —  bu  moddaning  molekulalari  dissotsilanishi 

kobiliyatiga  ega  emas.  Ularning  difil  guruhlaridagi  kutbli  guruhning  o‘rnida  gidroksil  va  efir 

---

75 

 

guruhlari  bo‘lishi  eruvchanlik  xossasini  oshiradi.  Ionogen  bo‘lmagan  emulgatorlarning  xozirgi 

davrdagi ro‘yxati anchagina. Bu emulgatorlar asosan liniment va surtma dorilar ishlab chiqarishda 

ishlatiladi. 

Kraxmal  —  dorixonada  emulsiya  tayyorlashda  kraxmal  elimini  turg‘unlashtirish  xususiyati 

yomon emas. 

N.  G.  Goyman  tomonidan  1939  yilda  dorixonada  tayyorlanadigan  emulsiyalar  uchun  taklif 

qilingan.  10  g  yog‘ni  emulsiyalash  uchun  5  g  kraxmal  elimi  ishlatiladi.  Kraxmalning  quruq 

massasining ko‘p tarkibiy qismi (97,3-98,9%) polisaxaridlar, qolgani aralashmalar: oksil moddalar 

(0,28-1,5%),  kletchatka  (0,2-0,6%)  va  kul  moddalaridan  (0,30-0,62%)  iborat.  Boshokli  galla 

o‘simliklaridan olingan kraxmalning tarkibida oz miqdorda yuqori moy kislota va 2-glitserin–fosfor 

kislotasi  topilgan.  Kraxmal  zarrachalarining  kuchli  bo‘kishi  va  bo‘linishidan  yopishkok  elim 

gidrozoli hosil bo‘ladi.