Toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi biofarmatsiya

Polimer pardalarning tashqi ko‗rinishi 
vizual baholanadi. Bunda PDP
ning rangiga, tiniqligiga, o‗lchamiga, bir xilligiga, havo pufakchalari va mexanik 
aralashmalar bo‗lmasligiga e‘tiborni qaratiladi. Adabiyotlarda keltirilgan usullar yordamida
 PDP 
rangi va tiniqligi 
aniqlanadi.
Og‗irligi. 
O‗rtacha og‗irligini aniqlashda tortish usulidan foydalaniladi. Har bir 
tayyorlangan polimer parda tarozida aniq tortiladi. 
pH ko‗rsatkichini aniqlash. 
Polimer pardaning pH ko‗rsatkichi muhim sifat 
ko‗rsatkichlaridan biri bo‘lib, uni aniqlash uchun PDPning 1:10 nisbatdagi suvli eritmasida DF 
XI bo‗yicha potensiometrik usulda aniqlanadi. Masalan, anilokain saqlovchi, og‗irligi 0,5 g 
8
 
http://www.argotec.com/content/medical-films
 
3
http://www.sintactmed.com
4/5/16 US Patent issued for core Sintact technology

---

137 
bo‗lgan polimer parda namunasi 50 ml xona haroratidagi tozalangan suvda eritildi, aralashtirildi 
va parda eritmasining pH ko‗rsatkichi potensiometrik usulda aniqlandi. Apilak saqlovchi ko‗z 
dori pardasining pH ko‗rsatkichini aniqlash uchun esa 5 ta polimer parda 10 ml tozalangan suvda 
eritiladi va uni pH ko‗rsatkichi potensiometrik usulda aniqlanadi. Eritmaning pH ko‗rsatkich 4,5 
– 5,5 ga teng bo‗lishi aniqlandi.
Alxidin saqlovchi stomatologik 2 ta parda 20 ml distillangan suvda eritiladi va eritmaning 
pH 5,5 – 7,5 ga teng ekanligi aniqlandi.
Metronidazol PDP ni pH ko‗rsatgichini aniqlash uchun PDP yarmini kolbaga solib 50 ml 
tozalangan suvda 37
0 
S da eritiladi. So‗ng filtr qog‗oz orqali filtrlandi. Filtrat pH ko‗rsatkichi 
pontensiometrik yoki lakmus іndikator qog‗ozi yordamida aniqlanadi. 
PDP lardagi erish vaqti ko‗rsatkichi
ham boshqa ko‗rsatkichlardan kam ahamiyatga ega 
emasdir. Bu ko‗rsatkichni aniqlash sharoiti va pardaning erish vaqti adabiyotdagi manbalarda 
keltirilgan. Masalan, alxidin saqlovchi pardani erish vaqti quyidagicha aniqlandi: 1 ta parda 5 ml 
suvda eritildi va 5 daqiqa davomida vaqti-vaqti bilan chayqatib turildi. Bunda pardaning erish 
vaqti xona haroratida 1 soat atrofida bo‗ldi. Apilak saqlovchi 2 ta parda probirkaga solindi va 
ustiga 1 ml tozalangan suv qo‗shildi. Pardani 5 daqiqa davomida vaqti-vaqti bilan chayqatib 
turildi. Shunda pardani erish vaqti 2 soat atrofida bo‗lishi aniqlandi. Anilokain saqlovchi 
o‗lchami 1 x 2 sm li parda namunasi 2,5 ml xona haroratidagi suvda eritildi va vaqti-vaqti bilan 
chayqatib turilib pardani butunlay erish vaqti belgilandi. Yod saqlovchi vinil spirtining 
sopolimeri asosli, yuzasi 1 sm
2
bo‗lgan parda namunasiga 1 sm
3 
tozalangan suv quyildi va 40°S 
da ushlab turildi. Bunda parda 1soat davomida erib ketgan.
Metronidazol PDP ni erish vaqtini aniqlash. Buning uchun PDP ni pardani 50 ml hajmdagi 
kolbaga solinadi. Unga 25 ml tozalangan suv (37
o
-40
0
S gacha qizdirilgan) qo‗yiladi va 
soniyasiga 1-2 marta chayqatib turiladi. Parda to‗liq erib ketishini soniya bo‗yicha belgilanadi. 
Polimer pardalarning yana bir aniqlanadigan xossasi bu -