Toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi biofarmatsiya

6. Quyish usuli bilan shamcha tayyorlashda qaysi turdagi asoslardan foydalaniladi? 
a) Gidrofil turdagi;
b) Gidrofob turdagi;
v) Difil turdagi;
d) barcha turdagi. 
7. Moyli asosdan gidrofil asosga o‘tish koeffitsientini ko‘rsating? 
a) 1,21;
b) 1,2;
c) 0,95;
d) 9,5. 
 
7 - LABORATORIYA MASHG‗ULOTI 
SHAMCHA VA SURTMA DORI SHAKLIDAN DORIVOR MODDASINI AJRALIB 
CHIQISHINI ANIQLASH USULLARI 
O‗qitish maqsadi:
asoslar, dori moddasi, shamcha va surtma haqida tushunchaga ega 
bo‗lish, ularni sifatini tegishli MH asosida sifatini baholashni o‗rganish. Turli xil asoslarni 
shamcha va surtmadan ajralib chiqishiga ko‗rsatgan ta‘sirini o‗zlashtirish. In vitro va in vivo 
usullarini mohiyatini chuqur o‗zlashtirish. 
Mavzuning ahamiyati:
SHamcha va surtmalardan dori moddasining ajralib chiqishini
baholashda asosdan dori vositasini ajralib chiqishi qobiliyatiga asoslangan xoldaIn vitro va in 
vivo usullarida aniqlanadi. Bugungi kunda asoslardan dori moddasini ajralib chiqish tezligini 
o‗rganadigan bir qator usullar ishlab chiqib amaliyotga taqdim etilgan. 
Nazorat savollari** 
1. Yumshoq dori turlarini biofaolligini aniqlash zaruriyati
2. Yumshoq dori turlaridan ta'sir etuvchi moddalarni biologik so‘rilish darajasini aniqlash 
yo‘llari 
3. Surtmalar va shamchalarni biofaolligiga ta'sir etuvchi farmatsevtik omillar (asos turi , dori 
moddani fizik-kimyoviy xossalari, texnologik jarayon) 
4. Surtmalarni biologik so‘rilish darajasini agar-agarga to‘q‘ri diffuziya usuli bilan aniqlash 

---

84 
moqiyati 
5. Surtmalarni biologik so‘rilish darajasini yarim o‘tkazgich membrana orqali aniqlash 
moqiyati 
6. 10%-borat kislotasini biosamaradorligiga substantsiyaning maydalik darajasining ta'siri
7. 5%-salitsil kislotasini biologik so‘rilish darajasini agar-agarda to‘q‘ri diffuziya orqali 
aniqlash usulining mohiyati.