Toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi biofarmatsiya

to‘g‘ri diffuziya usuli
 qo‘llaniladi.  
          
Xromatografik usul
 qo‘llanilganda filtr qog‘ozi indikator bilan namlangan bo‘lishi kerak. 
Katta bo‘lmagan, ikki tomoni ochiq silindrda surtma filtr qog‘ozi markaziga qo‘yiladi. Diffuziya 
tezligi  surtmaning  tashqi  chekkasidan  to  filtr  qog‘ozining  bo‘yalgan  qismining  tashqi 
chekkasigacha bo‘lgan oraliqni o‘lchab topiladi. 
Membrana  orqali  diffuziya  usuli
  nisbatan  keng  qo‘llanilib,  bunda  surtma  diffuziya 
muhitidan  qandaydir  yarimo‘tkazgich  membrana  orqali  ajralib  turadi.  Membrana  sifatida  turli 
materiallar  (ko‘p  hollarda  sellofan  ishlatiladi)  ishlatiladi.  Sellofan  plenkaning  qalinligi 
diffuziyaga  deyarli  ta’sir  ko‘rsatmaydi,  shuningdek  material  dori  moddasi  bilan  reaksiyaga 
kirishmaydi. 
 Tadqiqot  jarayoni  quyidagicha  kechadi:  ma’lum  miqdordagi  surtma  fiziologik  eritmaga 
tushirib  dializ  uchun  kameraga  joylashtiriladi.  Tadqiqotlar  37°C  haroratda  olib  boriladi. 
Diffuziyaga uchragan dori moddasi oddiy kimyoviy reaksiyalar bilan yoki fizik-kimyoviy usulda 
aniqlanadi. 
Tadqiqot  olib  borilayotgan  sharoitni  organizmga  (surtmani  teriga  surtgandek) 
yaqinlashtirish  maqsadida  qurilmada  surtmani  aralashtirish  holati  kuzatiladi.  Tajribani  biologik 
sharoitga  yaqinlashtirishda  ko‘p  hollarda  hayvon  membranalaridan  (masalan,  tuxum  po‘stlog‘i, 
quyon terisi) va mos holdagi muhitdan foydalaniladi.  

---

130