Тошкент фармацевтика институти

С и ф а т с и з л и к 
Кўпгина мамлакатларда дори воситалар сифатлилигини таъминлайдиган
тизилмалар ҳозирги замон талабларига жавоб бермайди, чунки уларда 
зарур элементлар етишмайди. Мазкур элементларга дори воситаларга
тегишли қонун қоидалар шунингдек, дори воситалар бўйича фаолият 
кўрсатадиган давлат идоралари белгилайдиган етарли захира ва
инфратузилмаларни бошқарадиган қонун –қоидалар киради. Бусиз 
сифатсиз ва қалбаки маҳсулотлар эркин ҳаракатда бўлиши мумкин, Бундан 
ташқари дори воситалар билан нотўғри сақлаш ва реализация қилиш улар 
сифатига салбий таъсир этиш мумкин. Натижада маблағларни самарасиз
сарфлашга олиб келади , 
Дори –Дармонлардан Самаразсиз фойдаланиш 
Ҳатто дори дармонларга даҳлдор одамлар лозим меъѐрдаги дорини 
ўз вақитда ололмаслиги мумкин. Кўпчилик дори воситаларни мустақил
равишда қабул қиладилар ѐки тиббий самарага эришиш учун биргина
дори етарли бўлган тарзда ҳам уларга беҳуда бир нечта дори тавсия 
этадилар . Баъзан саломатликка хавфли дори –воситалар тавсия этилади
ва қўлланилади. Дори воситаларидан самарасиз фойдаланиш даволаниш 
ни чўзиб юбориши ѐҳуд саломатликни янада ѐмонлаштириши мумкин . 
Бу ҳолат ўз ўрнида чекланган маблағларни бефойда сарфлашга олиб 
келади. 
Ҳал этилмаган муаммолар ва янги мушкулликлар 
Асоий дори воситаларга доҳил бўлиш уларнинг сифатини
яхшилаш ва улардан оқилона фойдаланишни рағбатлантириш бўйича
барча чора тадбирлар кўрилишига қарамай айрим муаммолар ҳамон
ечилмай қолаѐтир, Чекланган молиявий доиралардан ташқари бўлган
мураккаб сабаблар бунинг боисидир. Буларни тушунмоқ учун дори дармон 
бозорининг талабларини ўрганиш ва кўриб чиқиш , хукуматлар нуқтаи 
назарларини ва улар хатти харакатини, дори воситалар тавсия этадиган
ва истеъмол қиладиган шахслар, ҳамда. Фармацевтика саноати
табиатини чуқур билиш ўта муҳимдир. Соғлиқни сақлаш мажмуини
ривожлантириш , иқтисодий ислоҳатлар таркибий ўзгаришлар сиѐсати ,
муросасозлик йўлини тутиш , шунингдек, кенг қамровли янги савдо
шартномалари, буларнинг бари кўпгина мамлакаталар дори фармацевтик 
вазиятларга таъсир этиш қобилиятига қодирдир. Шунингдек улар 

---

121 
Соғлиқни сақлашда одилона мутаносибликка эришишга ҳам таъсир 
этиши мумкин. 
Хасталиклар клиникаси манзараси ва дори-дармонларга эҳтиѐж
вазиятининг ўзгариши ҳам жиддий муаммолар сирасига киради. 
Юқтурилган иммунодефицит синдроми (СПИД), бошқа дардларнинг
қайталаши , безгак ва туберкулез (СИЛ) каби келажакда ўлимга олиб 
борувчи касалликларни уйғатувчи хасталикларда турғунлик холатини
ўстириш сингарилар каби янги касалликларнинг пайдо бўлиши дори-
воситалар хаража-тини кўпайтиради ва Соғлиқни сақлаш заҳиралари
елкасига юк бўлиб тушади, Улар муддати ва ҳаѐт тарзининг 
ўзгариши ўз навбатида чўзилувчан касалликлар кўпайишига ва катта
ѐшдагилар хасталиклари қаттияти , ҳамда , ушбу касалликларга зарур
дори – дармонлар истеъмолининг ўсишига олиб келади .