Тошкент фармацевтика институти

 
“Қалбаки дори воситаси - бу олдиндан кўзда тутилган ҳолда ва 
алдов йўли билан чинлиги / ѐки олиниш манбалари бўйича ѐлғон 
ѐрлиқлар 
билан 
таъминланган 
фармацевтик 
маҳсулотдир”
Қалбакилаштириш нафақат оригинал препаратлар, балки генерик дори 
воситаларига ҳам тааллуқли бўлиши мумкин. Қалбаки дори воситаларига 
керакли ингредиентли ѐки бошқа ингредиентли, актив ингредиенти йўқ 
бўлган ѐки керагидан кам миқдорда актив ингредиент сақлаган ҳамда 
қалбаки упаковкага қадоқланган дори воситалари киради.
Фармацевтик бозори тизимига қалбаки маҳсулотларнинг кириб келиши 
натижасида қуйидаги ножўя ҳолатлар кузатилиши мумкин:
1.
Дори воситаси таркибида асосий таъсир қилувчи модданинг кам 
миқдорда бўлиши ѐки умуман мавжуд эмаслиги билан боғлиқ ҳолда бемор 
организмида тегишли фармакотерапевтик таъсир вужудга келмайди.
2.
Агар препарат ѐрлиқда кўрсатилмаган таъсир қилувчи моддани 
сақласа, бемор организмига салбий таъсир қилувчи заҳарли ѐки кераксиз 
биологик актив модданинг тушиб қолишига олиб келади. 
3.
Расмий ишлаб чиқарувчилар ва уларнинг маҳсулотига нисбатан 
ишончнинг сусайиши кузатилади. 

---

217 
4.
Ишлаб чиқарувчи фирмалар ва давлат ташкилотларига иқтисодий 
зарар етади. 
Қалбакилаштирилган дори воситаларининг таснифланиши.
Ўзбекистон Республикасига кириб келган ва сотилган қалбаки дори 
воситалари ишлаб чиқарилиши шароитларига кўра 6 та гуруҳга бўлинади:
Биринчи гуруҳ
- таъсир қилувчи моддаси умуман бўлмаган дори 
воситалари. Бундай дори воситаларини ―плацебо‖ (бўш препаратлар) деб 
аталади. Бу дори воситаларини ишлаб чиқаришда одатда оддий нейтрал 
компонентлар (тальк, оҳак, бўр ва х.к.), ҳамда табиий бўѐқлар (лавлаги, 
сабзи ва бошқалар) қўлланилади. Бундай қалбакилаштириш тури кам 
учрайди ва қалбаки препарат оригиналдан осон фарқланади. Бу дори 
воситалари нисбатан хавфсиз бўлсада, лекин даволаниш жараѐнида самара 
бермайди. Бу усул билан асосан таблетка, суртма дори ва геллар 
қалбакилаштирилади.