Тошкент фармацевтика институти Биотехнология кафедраси фармацевтик инжиниринг

Динамик насосларда

• суюқлик ташқи куч таъсирида ҳаракатга келтирилади. Насос ичидаги суюқлик насосга кириш ва ундан чиқиш трубалари билан узлуксиз боғланган бўлади. Суюқликга таъсир қиладиган кучнинг турига кўра, динамик насослар парракли ва ишқаланиш кучи ёрдамида ишладиган насосларга бўлинади.

Парракли насослар

• Ўз навбатида марказдан қочма ва пропеллер (ўкли) насосларга бўлинади. Марказдан қочма насосларда суюқлик иш ғилдиракларнинг марказдан унинг четига қараб ҳаракат қилса, пропеллерли насосларда эса суюқлик ғилдиракнинг ўқи йўналишида ҳаракат қилади.

Ишқаланиш кучига асосланган насослар

• икки хил бўлади:
• Уюрмавий
• ва оқимли насос
• Бу насосларда суюқлик асосан ишқаланиш кучи таъсирида ҳаракатга келади.

Ҳажмий насослар

• Ҳажмий насосларга ишлаш принципи суюқликнинг маълум бир хажмини ёпиқ камерадан итариб чиқаришга асосланган.

Ҳажмий насослар жумласига

• поршенли,
• плунжерли,
• диагфрагмали,
• шестерняли,
• пластинали
• ва винтсимон насослар киради.

Насоснинг асосий параметрлари

• Насослардан фойдаланиш иш унумдорлиги, напор ва қувват каби катталиклар билан белгиланади.
• Насосли вақт бирлиги ичида ўзатиб берадиган суюқлик миқдори иш унумдорлиги (ёки сарфи) дейилади (Q, м3/с).
• Насоснинг масса бирлигига эга бўлган суюқликка берган солиштирма энергияси напор деб юритилади (Н, м). Насоснинг напори оқимининг насосга қириш ва чиқишдаги солиштирма энергиялари айирмасига тенг.

Фойдали иш коэффициенти 

•  = V *r*м,
• бу ерда V - хажмий ФИК;
• r - гидравлик ФИК;
• м - механик ФИК.

Насосларнинг умумий напори ва сўриш баландлиги

Марказдан қочма типдаги насослар.

• Марказдан қочма насосларда спиралсимон қобиқ ичида паракли иш ғилдирак жойлашган бўлади. Иш ғилдиракнинг айланишида марказдан қочма куч ҳосил бўлади. Бу куч таъсирида суюқликнинг сўрилиши ва уни ҳайдаш бир меъёрда узлуксиз боради.