Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov

iqtisodiyot  -   mulkchilikning

 

turli  shakllariga  asoslangan  xo‘jaliklardan,  xo‘jaliklararo,  dav-

 

latlararo birlashmalar,  korporatsiyalar, konsernlar,  qo‘shma  kor-

 

xonalar,  moliya va bank tizimlaridan,  davlatlar  o‘rtasidagi turli

 

iqtisodiy munosabatlardan iborat o‘ta murakkab iqtisodiy tizim-

 

ni anglatadi.

Buning  ustiga  barcha  resurslarimiz  -   tabiiy  boyliklar,  malakali 

ishchi  kuchlari,  ishlab  chiqarish  vositalari,  iste’mol  tovarlari,  pul 

mablag‘lari  va  boshqa  resurslaming  barchasi  cheklangan  miqdor- 

dadir.  Hattoki,  ishlab  chiqarishning  bugungi  darajasida  insoniyat 

ixtiyoridagi  turli  tabiiy  boyliklaming  taxminan  qancha  vaqtga 

yetishini  oldindan  bashorat  qilish  mumkin.  Jumladan,  insoniyat

13

---

2500-yilga kelib,  barcha metall zaxiralarini  sarflab bo‘lishi  bashorat 

qilinib, bunda temir rudasi 250 yilga, alyuminiy 570, mis 29, rux 23, 

qalayi  35,  qo‘rg‘oshin  19  yilga  yetishi  taxmin  qilinmoqda.  Amal- 

da  hozir  yashayotgan  avlod  ham  ishlab  chiqarishda  qo‘rg‘oshin, 

qalayi,  rux,  oltin,  kumush,  platina,  nikell,  volfram,  misdan  foy- 

dalanish  muammosiga  duch  kelmoqda.  Yaqin  yuz  yil  ichida  ish­

lab  chiqarishni  energoresurslar:  neft,  gaz,  ko‘mir  bilan  ta’minlash 

muammosi ham alohida muammo bo ‘ lib qolishi ehtimoldan xoli emas1