Toshkent davlat yuridik universiteti xalqaro tashkilotlar huquqi

Nazorat uchun savollar: 
1. BMT tizimida BMTdan boshqa xalqaro huquq subyektlari ham 
mavjudmi? Agar mavjud bo'lsa ularning maqomi qanday belgilanadi?
2. BMT Bosh Assambleyasi tashkilot a'zolaridan iborat organ 
hisoblanadi. Mazkur organ BMT Ustavida ko'rsatilgan organlar 
vakolatiga kiruvchi har qanday masala bo’yicha ularga tavsiya berish 
huquqiga egami? Sizningcha Bosh Assableyaning mazkur huquqi qaysi 
masalalarga nisbatan tadbiq etilmasligi mumkin? 
Mavzuga oid kazuslar:
1. 1949 yilda BMT Bosh Assambleyasi BMT xodimlari bilan 
bog'liq nizolarni tartibga solish maqsadida Ma'muriy tribunal tashkil 
etadi. Ishdan noqonuniy bo'shatilgan xizmatchilarning ta'kidlashicha, 

---

80 
mazkur tribunal ularga BMT ixtiyoridagi mablag'lardan ularga 
yetkazilgan zararni to'lab bergan. BMT Bosh kotibi zararlarni to'lash 
uchun qo'shimcha mablag' so'rab BMT Bosh Assambleyasiga murojaat 
qiladi. Bir qator davlatlar, shu jumladan, AQSH BMT Ma'muriy 
tribunali qarorini BMT Bosh Assambleyasi uchun majburiyligini shubha 
ostiga olib, BMT Xalqaro sudiga murojaat qilishadi.
Savol: Xalqaro tashkilotlar faoliyatining huquqiy asoslarini 
tavsiflang. 
2. 
BMTning Xavfsizlik Kengashi tarkibi va mazkur organda 
qo'llanilayotgan ovoz berish tartibi ko'pgina yuristlar va milliy 
hukumatlar tomonidan tanqid ostiga olinmoqda. Tanqidlarning yuridik 
argumentlari shundan iboratki, doimiy a'zolik institutining mavjudligi 
davlatlarning suveren tengligi prinspiga mos kelmaydi. Chunki, doimiy 
a'zolarning ayrimlari “buyuk davlatlar” maqomini yo'qotishgan, yer 
yuzida BMT Xavfsizlik Kengashida doimiy a'zolikka davo qilish 
huquqiga ega yangi nufuzli davlatlar paydo bo'ldi.
 
Savol: Mazkur asoslarga qo'shilish mumkinmi? 

---

81