Toshkent davlat yuridik universiteti xalqaro tashkilotlar huquqi

Xalqaro tashkilotlarning yaratilish tarixi. 
Xalqaro tashkilotlarning yaratilish tarixi qadim davrlarga borib 
taqalib, ularni kishilik jamiyati hamda xalqaro munosabatlarning 
rivojlanishi bilan birgalikda ko'rib chiqish lozim . Xalqaro 
tashkilotlarning vujudga kelishi bir qator omillar, har bir davrning 
xususiyatlari, xalqaro munosabatlar subyektlarining ehtiyojlari bilan 
bevosita bog'liqligi bois, ularni muayyan bosqichlarga bo'lib o'rganish 

---

22 
maqsadga muvofiq.Adabiyotlarda mazkur bosqichlarni to'rt davrga 
ajratishadi 
3
. 
 
 
Xalqaro tashkilotlar yaratilishining dastlabki davri miloddan 
avvalgi VI asrlarga to'g'ri keladi. Mazkur vaqtda Qadimgi Gretsiyada 
doimiy xalqaro birlashmalar: Lakedim va Delos Simmaxiyasi (shahar va 
Yilg'inlar uyushmasi), Delfiya-Fermopil` amfiktioniyasi(qabilalar va 
xalqlarning diniy-siyosiYilttifoqi) ko'rinishida ilk doimiy xalqaro 
birlashmalar yuzaga keldi. Biroq, bunga qadar Qadimgi Rimda ham 
nisbatan doimiy xalqaro tashkilotlar tashkil etishga harakat qilingan. 
Buning natijasidaxorijiy davlatlar bilan nizolarni ko'rib chiqish uchun 
aralash kelishuv komissiyalari ta'sis etilgan 
4
. 
Mazkur bosqichda xalqaro iqtisodiy va bojxona birlashmalarining 
yaratilishi xalqaro savdo munosabatlarining rivojlanishida muhim rol 
o'ynadi. Mana shundaybirlashmalarningdastlabkisi Ganza savdo ittifoqi 
(XIV-XVI asrlar) bo'lib, u Germaniya shimolidagi shaharlarini 
birlashtirgan. 
3
Қаранг: Права международных организаций: Учебник/ под ред. А.Х.Абашидзе. – М.: «Юрайт», 2014. – С. 
22. 
4
Халқаро ташкилотлар тарихи бўйича батафсил қаранг: Международное право: учебник /под ред. 
А.Н.Вылегжанина. – М.: Юрайт, 2011. – С. 348; Мўминов А.Р. Халқаро ташкилотлар ҳуқуқи. – Т.: ЖИДУ, 
2014. – Б. 7-12; Право международных организаций: учебник /под ред. И.П.Блищенко, А.Х.Абашидзе. – М.: 
РУДН, 2013. – С. 9-28, Мўминов А.Р. Халқаро ташкилотлар ҳуқуқи шаклланишининг назарий масалалари. 
Монография. –Т.: ЖИДУ, 2013. – Б. 7-13.