Toshkent davlat yuridik universiteti

7.6. Raqobatni huquqiy tartibga soluvchi maxsus vakolatli organ 
Oʻzbekiston Respublikasida raqobatni huquqiy tartibga soluvchi 
maxsus vakolatli organ 
Oʻzbekiston Respublikasi Monopoliyaga qarshi 
kurashish qoʻmitasi
hisoblanadi. 
Monopoliyaga qarshi kurashish qo‘mitasining asosiy vazifalari 
quyidagilar hisoblanadi: 
birinchidan, tovar va moliya bozorlarida raqobat muhitini ta’minlash 
sohasida yagona davlat siyosatini amalga oshirish; 
ikkinchidan, tovar va moliya bozorlarida raqobat muhiti holatini 
tizimli tahlil qilish, xo‘jalik yurituvchi subyektlarning ustun mavqeni 
suiisteʼmol qilishi, kartel kelishuvlari va til biriktirish, insofsiz raqobatni 
aniqlash va ularga chek qo‘yish; 
uchinchidan, savdolar, iqtisodiy konsentratsiya va davlat ko‘magini 
monopoliyaga qarshi tartibga solish; 
to‘rtinchidan, bozor ishtirokchilariga yuqori likvidli, shu jumladan 
tabiiy monopoliya subyektlari tomonidan ishlab chiqariladigan tovarlardan 
(ishlar, xizmatlardan) foydalanishda teng shart-sharoitlarni ta’minlash; 

---

185 
beshinchidan, qonun hujjatlarining raqobatga taʼsirini baholash, davlat 
organlarining raqobatni cheklovchi qarorlar qabul qilishiga va shunday 
harakatlarni amalga oshirishiga yo‘l qo‘ymaslik. 
Shuningdek, 2019–2023-yillarda 
tovar va moliya bozorlarida 
raqobatni rivojlantirish strategiyasi
quyidagilarni nazarda tutadi: 
−
raqobatni himoya qilish va rivojlantirish tizimini transformatsiya 
qilish hamda monopoliyaga qarshi tartibga solishning milliy iqtisodiyotda 
va jahon iqtisodiyotida yuz berayotgan tarkibiy o‘zgarishlar va 
jarayonlarning yuksak talablariga javob beradigan mutlaqo yangi ilg‘or 
modelini yaratish; 
−
tovar va moliya bozorlarini tahlil qilishning moslashuvchan, shu 
jumladan xulq-atvor iqtisodiyoti (behavioral economics) tamoyillariga 
asoslangan vositalari va usullarini joriy etish; 
−
raqobatni himoya qilish boʻyicha oldini oluvchi vositalarni, shu 
jumladan monopoliyaga qarshi komplaens mexanizmi — birinchi 
navbatda tovar va moliya bozorlarida ustun mavqeni egallab turgan 
xo‘jalik yurituvchi subyektlar ichida raqobat to‘g‘risidagi qonunchilik 
talablariga muvofiqlikni ta’minlash tizimini joriy etish; 
−
rag‘batlantiruvchi 
tariflar 
shakllantirishning 
raqobatni 
kuchaytiruvchi taʼsir ko‘rsatadigan yangi yuqori samarali usullari va ularni 
qo‘llashni nazorat qilish mexanizmlarini joriy etish hisobiga tovarlar 
(ishlar, xizmatlar) narxlari (tariflari)ni davlat tomonidan tartibga solish 
tizimini tubdan takomillashtirish; 
−
raqamli iqtisodiyotni monopoliyaga qarshi tartibga solishning 
samarali vositalarini, shu jumladan raqobat to‘g‘risidagi qonunchilik 
buzilishlari transchegaraviy shakllarining oldini olish maqsadida yaratish; 
−
raqobat to‘g‘risidagi qonunchilik talablarini buzganlik uchun 
huquqiy taʼsir ko‘rsatish choralarini kuchaytirish va bir vaqtning o‘zida 
huquqni qo‘llashda keng ixtiyor beradigan vakolatlarni bekor qilish; 
−
kartel kelishuvlar va til biriktirishlar kabi raqobatga qarshi 
harakatlarning murakkab turlarini aniqlash va ularga chek qo‘yish 
maqsadida huquq-tartibot organlari bilan o‘zaro hamkorlikni kuchaytirish; 
−
iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti metodikasi boʻyicha 
tovar va moliya bozorlarida raqobat muhitini rivojlantirish indikatorlaridan 
foydalangan holda Monopoliyaga qarshi kurashish qo‘mitasi faoliyatining 
eng muhim samaradorlik ko‘rsatkichlarini (KPI) joriy etish; 
−
raqobatni cheklash holatlarini aniqlash va ularga nisbatan taʼsir 
choralarini ko‘rish tezkorligini oshirish uchun Monopoliyaga qarshi 

---

186 
kurashish qo‘mitasi faoliyatiga innovatsion ishlanmalar va axborot 
texnologiyalarini joriy etish; 
−
Monopoliyaga qarshi kurashish qo‘mitasining kadrlar salohiyatini 
tizimli ravishda oshirish, oliy o‘quv yurtlari o‘quv dasturlariga raqobat 
siyosati va raqobat huquqi sohasida kadrlarni tayyorlash boʻyicha maxsus 
yo‘nalishlarni joriy etish; 
−
munosib moddiy ta’minot va ijtimoiy sharoitlar borasida ijtimoiy 
kafolatlar nazarda tutgan holda Monopoliyaga qarshi kurashish qo‘mitasi 
faoliyati samaradorligini oshirish hamda korrupsiyani keltirib chiqaruvchi 
turli omillarning oldini olish.