Тошкент давлат юридик университети

27
 
talablari va ekologik qonunlarga 
hamda boshqa huquqiy normalarga amal qilmaslik tushuniladi.
27
O’zbekiston Respublikasining Fuqarolik kodeksi. –Toshkent: Adolat, 2014. 

---

146 
Fuqaroviy-huquqiy javobgarlik
sodir etilgan (mulkiy) quyidagi 
huquqbuzarliklar uchun belgilanishi mumkin: 
a) tabiatdan foydalanuvchilar (subyektlar) tomonidan tabiiy 
boyliklardan foydalanish huquq va majburiyatlarining belgilangan tartibda 
o‘z vaqtida bajarilmasligi; 
b) tabiat boyliklaridan foydalanish tartibini buzish oqibatida 
iqtisodiy, mulkiy va ekologik zarar yetkazish; 
d) o‘rmon va qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishda isrofgarchilikka 
yo‘l qo’yish, ekologik talablarni buzish hamda mehnat intizomi va tegishli 
normativ-huquqiy hujjatlar talablariga shartnoma shartlariga rioya etmaslik 
oqibatida atrof tabiiy muhitga zarar yetkazish; 
e) eski texnologiyadan foydalanish natijasida qonunda ko‘rsatilgan 
normativ standartlarga xilof ravishda atrof tabiiy muhitga ortiqcha chiqindi 
chiqarish va ekologik zarar yetkazish; 
f) subyektlar tomonidan tegishli qonuniy bitim, shartnoma va 
majburiyatlarni o‘z vaqtida bajarmaslik va hokazo.
Tabiat boyliklaridan foydalanish talablarini buzganlik uchun 
fuqarolik-huquqiy javobgarlikning eng asosiy xarakterli tomoni shundaki, 
subyektning ekologik sohada ma’muriy va jinoiy javobgarlikka tortilishi, 
uning yetkazilgan zararni o‘z vaqtida to‘lashi yoki qoplashi majburiyatidan 
ozod etmaydi.
O‘zbekiston Respublikasida yuridik va jismoniy shaxslarga 
yetkazilgan zararni aniqlab, uni qoplash va to‘latish sud va iqtisodiy 
sudlarining qonuniy vakolatiga kiradi.
Ko‘pgina holatlar shuni ko‘rsatmoqdaki, tabiat boyliklaridan 
foydalanish sohasida fuqarolik-huquqiy javobgarlik quyidagi formalarda 
namoyon bo‘ladi;